Lí - Hóa là những môn học đầy màu sắc

Con đường đến với môn Vật lí, Hóa học của các bạn như thế nào?

Sơn Hà: Năm học lớp 8, em vẫn theo đội tuyển Toán. Khi có cơ hội tiếp xúc, làm quen với những môn khoa học thực nghiệm, em nhận ra những vấn đề thực tiễn phù hợp với bản thân hơn là những lý thuyết cổ điển. Thế là em chuyển hẳn sang Hóa.

Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho các em học sinh có thành tích xuất sắc, trong đó có ba em: Giáp Vũ Sơn Hà, Thân Thế Công và Trương Phi Hùng.

Thế Công: Là bà ngoại em - một giáo viên Lí. Từ nhỏ, em đã luôn tò mò: Tại sao lại có các chòm sao, lại có sấm, sét?... Càng tìm hiểu em càng thấy thú vị và mê từ lúc nào.

Phi Hùng: Em học đội tuyển Toán tới tận kỳ 1 năm lớp 9. Gần tới lúc thi, em thấy Toán quá khó và khả năng “trượt” đội tuyển cao nên em đã “trốn” sang Lí và may là Vật lí rất phù hợp với em (cười).

Điều gì ở môn học khiến các bạn say mê, thích thú?

Sơn Hà: Ở Hóa, em tìm thấy sự thích thú khi chiêm ngưỡng những phản ứng đầy màu sắc và vô cùng bí ẩn, từ đó em quyết tâm giải mã và khám phá thêm nhiều điều như vậy. Đồng thời, qua các bài giảng của thầy cô, em cảm thấy yêu thích những lý thuyết mới lạ về Hóa học. Những vấn đề logic đó đòi hỏi em phải tư duy, xâu chuỗi tương tự như đang lắp ráp mô hình - một sở trường của em.

Thế Công: Đó là việc Vật lí có thể áp dụng trong mọi lĩnh vực thường ngày của chúng ta, từ việc đun sôi nồi nước cho đến mô hình của một chiếc máy bay.

Phi Hùng: Với Vật Lí, em không chỉ thấy những con số, những phép toán khô khan mà đó còn là những giọt nước tạo thành cầu vồng trên bầu trời, những chuyển động của đồ vật có thật tạo nên những quỹ đạo đẹp mắt, khơi dậy niềm đam mê khám phá, tìm tòi trong em.

Bí quyết làm chủ môn học của các bạn là gì? Hóa, Lí có khô và khó?

Sơn Hà: Em cũng không có bí quyết gì quá đặc biệt. Trên lớp, em nghe bài giảng của thầy cô như bao bạn khác, đồng thời đánh dấu cẩn thận những chi tiết được thầy cô nhấn mạnh, những vấn đề khó hiểu, trọng tâm. Em dành phần lớn thời gian tự học tại nhà, tự xem lại bài trên lớp, tìm hiểu sâu hơn về những vấn đề khó hiểu và tích lũy thêm kiến thức qua các trang báo trong nước và quốc tế.

Thế Công: Với em thì sẽ là luyện nhiều đề khác nhau và nhớ các công thức.

Phi Hùng: Em dành rất nhiều thời gian để học lý thuyết và làm bài tập, gặp bài khó thì em sẽ tìm tòi mọi nơi, vắt óc suy nghĩ tới khi không thể viết nổi gì nữa thì mới hỏi thầy. Vật lí với em không hề khô khan, mỗi lần làm được một bài mới như là chơi xong 1 ván game vậy, rất vui vẻ và thoải mái (cười).

Thi Olympic là những trải nghiệm thú vị

Các bạn từng tham gia nhiều kỳ thi Olympic quốc tế và khu vực. Kỷ niệm nào các bạn ấn tượng nhất?

Sơn Hà: Ở trong nước, em nhớ nhất khoảng thời gian đội tuyển quốc gia Trường Chuyên ra Hà Nội ôn tập. Mặc dù nói là đi học các giáo sư ở Hà Nội khó khăn và căng thẳng hơn ở trường rất nhiều nhưng thực sự đó lại là lúc chúng em cảm thấy vui và thoải mái nhất vì là khoảng thời gian ít ỏi cả đội tuyển được gần nhau. Chúng em được ở cùng phòng, buổi tối được học tập, chơi đùa với nhau - thứ mà khiến em cảm thấy hạnh phúc khó tả.

Còn thi quốc tế, năm nay thi ở Vương quốc Ả rập Xê-út, một đất nước có khí hậu cực kỳ khắc nghiệt. Nắng nóng kinh khủng, em chưa từng trải qua. Đồ ăn của nước bạn cũng rất không hợp với em, khó ăn vô cùng.

Thế Công: Đó là kỳ thi Olympic Vật lí quốc tế (IPhO). Giữa một biển người, các màu da khác nhau, em và Phi Hùng bé tí teo cầm lá cờ Tổ quốc tiến lên bục danh dự, hai tiếng Việt Nam vang lên, em cảm thấy rất vinh dự và tự hào.

Phi Hùng: Em nhớ nhất hồi hè năm 2023 đi thi Olympic Vật lí châu Âu ở Đức. Cả đoàn quyết định ăn thử món phở Việt ở Đức và giờ đó vẫn là bát phở ngon nhất với em.

Được biết, mỗi bài thi học sinh giỏi quốc tế thường kéo dài liên tục 5 giờ, gồm cả bài thi lý thuyết và thực hành. Nhiều người tò mò không biết 5 tiếng đó các bạn phân bổ thời gian như thế nào và đặc biệt, có giải lao, ăn nhẹ giữa giờ không…

Sơn Hà: Bài thi thực hành được thi trước và có một khoảng nghỉ giữa giờ. Đề thi năm nay vô cùng hóc búa, vì vậy em phải có chiến thuật ứng biến phù hợp. Em tập trung làm chắc chắn những phần dễ ăn điểm và dành thời gian còn lại giải quyết những phần khó khác. Bài thi Lý thuyết được thi vào ngày hôm sau và không có khoảng nghỉ giữa giờ. Vì đây là sở trường nên em nhanh chóng làm qua đề một lượt trong 2/3 thời gian, sau đó, kiểm tra lại nhiều lần trước khi hết giờ.

Thế Công: Thường khi thi thì thời gian trôi qua rất nhanh nên em sẽ tập trung vào việc làm bài. Trong 5 tiếng đó bọn em sẽ được cung cấp đồ ăn vặt và nước uống nhưng hầu như em không sử dụng tới.

Phi Hùng: Với em thì thời gian 5 tiếng vẫn là chưa đủ để làm hết đề thi nên cả 5 tiếng em đều dồn hết sức vào để làm bài mà không nghỉ. Em tự giới hạn mỗi bài chỉ được làm bao nhiêu phút, hết thời gian giới hạn thì phải chuyển bài nếu không sẽ dễ bị sa đà.

Thi quốc tế, hẳn đề thi sẽ sử dụng ngôn ngữ quốc tế - tiếng Anh. Các bạn đã vượt qua như thế nào?

Thế Công: Cả đề Lí và Hóa đều bằng tiếng Anh và đều được các thầy dịch ra tiếng Việt vì vậy đó không phải là vấn đề đáng lo ngại. Hơn nữa, các bạn đội tuyển Olympic của Bắc Giang bạn nào trình độ tiếng Anh cũng kha khá ạ (cười).

Tết là những ngày nghỉ ngơi

Ngoài giờ học, các bạn có sở thích gì? Các bạn có theo một môn thể dục, thể thao nào không?

Sơn Hà: Như đã chia sẻ, ngày xưa em có đam mê về lắp ráp mô hình như Lego, giờ đây, em vẫn còn sở thích về những điều logic tương tự như cờ vua, trò chơi Sudoku. Em thường chơi một mình trên các trang mạng xã hội vào thời gian rảnh. Ngoài ra, sau mỗi buổi học căng thẳng, chiều tối, bóng đá là một sự lựa chọn tốt cho em nếu muốn giải trí, hoạt động thể chất cùng các bạn.

Thế Công: Em có sở thích đọc truyện tranh. Em cũng thích đạp xe nữa.

Phi Hùng: Sau những giờ học, em thích đi bộ, lướt web, đọc truyện và cả chơi game nữa. Em rất thích đi bộ vì đồng thời được ngắm cảnh. Khoảng thời gian ôn luyện ở Hà Nội, em đã đi được khá nhiều và yêu thích cảnh quan của Thủ đô.

Hiện tại, cả ba bạn đang đăng ký theo học tại các trường đại học ở Việt Nam. Dự định trong tương lai của các bạn là gì?

Phi Hùng: Cả 3 chúng em đều đang chuẩn bị hồ sơ du học. Chúng em muốn tìm một môi trường tốt nhất để học tập, nghiên cứu và mở mang tri thức cho bản thân, sau đó trở về góp sức giúp Việt Nam ta phát triển. Với riêng em, em thích học ở những nước châu Á vì em rất nhớ nhà và muốn được thường xuyên về Việt Nam chơi.

Tết Ất Tỵ năm nay, các bạn có kế hoạch ăn Tết gì đặc biệt không?

Sơn Hà: Em chưa có kế hoạch gì quá đặc biệt về Tết năm nay. Tuy nhiên, năm nay em nhận được khá nhiều tiền thưởng nên em sẽ thay mặt bố mẹ lì xì các em và chúc sức khỏe ông bà.

Thế Công: Chắc vẫn như mọi năm thôi ạ. Em sẽ ngủ bù những ngày học vất vả và tới chúc Tết họ hàng nội, ngoại. Đặc biệt, chiều mùng 4 Tết, năm nào cũng thế, em sẽ cùng hai người bạn thân từ nhỏ đi hội làng Núm (phường Dĩnh Kế, TP Bắc Giang) để chơi hội !

Phi Hùng: Em ưu tiên số 1 cho gia đình vì cả năm xa nhà rồi. Em thích cùng cả nhà đi chơi Tết, thăm họ hàng, thử quần áo mới và ăn cơm mẹ nấu.

Xin cảm ơn các bạn và chúc ba “chàng trai vàng” của Bắc Giang năm mới nhiều sức khỏe và thành công!