Thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp cổ phần: Vẫn chậm tiến độ

Chủ nhật: 08:00 ngày 28/10/2018

(BGĐT) - Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về thoái vốn nhà nước tại các công ty cổ phần giai đoạn 2017-2020, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành kế hoạch thoái vốn đối với một số doanh nghiệp (DN) theo lộ trình. Tuy nhiên, đến nay sau gần hai năm triển khai, nhiều DN trên địa bàn tỉnh Bắc Giang vẫn chậm tiến độ so với yêu cầu.

Chưa có DN hoàn thành thoái vốn

Theo kế hoạch, đợt một từ tháng 10 đến hết tháng 12-2017, UBND tỉnh yêu cầu 5 Công ty cổ phần: Hồng Thái (Việt Yên); Xây dựng giao thông Bắc Giang; Xuất nhập khẩu Bắc Giang; Sách giáo khoa và Thiết bị trường học; Dược phẩm Bắc Giang (TP Bắc Giang) có vốn góp nhà nước dưới 50% thoái toàn bộ vốn. Đợt hai, từ tháng 10-2017 đến tháng 6-2018, ba Công ty cổ phần: Quản lý và Xây dựng đường bộ Bắc Giang; Thương mại và Dịch vụ Hiệp Hòa; Thuốc lá và Thực phẩm (TP Bắc Giang) thực hiện thoái xong vốn. Tháng 6 mới đây, tỉnh tiếp tục có văn bản điều chỉnh, bổ sung kế hoạch thoái vốn đối với một số DN. Cụ thể, trong năm nay Công ty cổ phần Giống cây trồng Bắc Giang thoái toàn bộ vốn; Công ty cổ phần Nước sạch Bắc Giang thoái vốn nhà nước tối thiểu hơn 34%. Năm 2019, Công ty cổ phần Giống chăn nuôi hoàn thành thoái vốn.

Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Bắc Giang là một trong những DN chậm thoái vốn nhà nước. Ảnh: Công nhân Nhà máy Giấy Xương Giang (trực thuộc Công ty ) đóng giấy cuộn trước khi xuất hàng.

Lộ trình thoái vốn được xác định rõ song đến nay tất cả các DN thực hiện trong đợt 1 và đợt 2 vẫn chưa hoàn thành mặc dù đã quá hạn khá lâu. Thời điểm này chỉ có các công ty cổ phần: Xây dựng giao thông Bắc Giang; Sách giáo khoa và Thiết bị trường học; Dược phẩm hoàn thành xác định giá trị tài sản tại DN theo quy định và xin ý kiến Bộ Tài chính thẩm định phương án thoái vốn. Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Bắc Giang tiếp tục xác định lại giá trị tài sản. Ông Nguyễn Văn Thưởng, Trưởng phòng Tài chính DN (Sở Tài chính) cho biết: “Riêng Công ty cổ phần Hồng Thái có vốn điều lệ hơn 5,2 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước chiếm hơn 4,2%, theo kế hoạch phải thực hiện thoái vốn trong đợt 1. Đến nay Công ty này cũng như người đại diện phần vốn nhà nước không tổ chức thoái vốn mặc dù Sở đã nhiều lần đôn đốc”.

Đối với các đơn vị thực hiện thoái vốn đợt 2 là Công ty cổ phần: Quản lý và Xây dựng đường bộ Bắc Giang; Thương mại và Dịch vụ Hiệp Hòa hiện mới hoàn thành báo cáo kiểm toán tài chính. Đây là bước đầu tiên để thực hiện ba bước tiếp theo trong quá trình thoái vốn. Công ty cổ phần Thuốc lá và Thực phẩm (TP Bắc Giang) vẫn chưa hoàn thiện bước 1 làm căn cứ cho đơn vị tư vấn xác định giá trị DN. Các Công ty cổ phần: Giống cây trồng; Nước sạch Bắc Giang được tỉnh điều chỉnh, bổ sung thực hiện thoái vốn năm nay mới hoàn thiện báo cáo kiểm toán tài chính, đang phối hợp với đơn vị tư vấn xác định giá trị DN. Công ty cổ phần Giống chăn nuôi bắt đầu triển khai.

Tập trung gỡ vướng mắc

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư, mục đích của việc thoái vốn nhà nước tại các công ty cổ phần nhằm bảo đảm nguồn thu cho kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và thúc đẩy tái cơ cấu DN của tỉnh.

Tìm hiểu cho thấy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thoái vốn chậm. Theo Nghị định số 32/2018/NĐ-CP của Chính phủ mới ban hành quy định về việc xác định giá khởi điểm khi đấu giá chuyển nhượng vốn nhà nước thì đến ngày 1-5, các DN chưa bán cổ phần cần xác định đầy đủ giá trị thực tế phần vốn nhà nước, trong đó có đất đai. Như vậy, nhiều công ty trước đây chưa hoàn thiện thủ tục này nay phải xác định bổ sung tài sản đất đai vào phần giá trị DN khiến tiến độ càng chậm hơn.

Không chỉ vậy, khi thực hiện bước xác định giá trị DN, một số công ty gặp vướng xác định tài sản đất đai. Đơn cử như Công ty cổ phần Quản lý và Xây dựng đường bộ Bắc Giang. DN này sử dụng đất từ năm 2011 song nay vẫn chưa hoàn thiện hồ sơ thuê đất và nộp tiền sử dụng đất nên chưa xác định được tài sản DN. Công ty cổ phần Giống chăn nuôi vẫn chưa hoàn thiện hồ sơ thuê đất đối với khu trại chăn nuôi ở xã Cao Xá (Tân Yên) với diện tích khoảng 17 ha. Đáng lo ngại, trong đó có khoảng 2 ha bị người dân là cán bộ công ty nghỉ hưu lấn chiếm xây nhà kiên cố.

Ngoài nguyên nhân trên, việc xác định giá trị vốn nhà nước tại DN khá phức tạp, mất nhiều thời gian vì phải đối chiếu tài sản hiện có với công nợ trên sổ sách, chứng từ, đồng thời phải tính toán cả giá trị công cụ, nhà xưởng, máy móc hiện có. Một số đơn vị còn công nợ khó đòi nên chậm xác định được giá trị DN để xây dựng phương án thoái vốn. Ông Nguyễn Văn Hoạt, Giám đốc Công ty cổ phần Giống cây trồng Bắc Giang nêu rõ, đơn vị hiện có hơn 4 tỷ đồng vốn điều lệ, trong đó vốn nhà nước chiếm gần 51%. Trước năm 2003, Công ty thực hiện cung ứng giống dứa theo chương trình chính sách cho các huyện Lục Nam, Yên Dũng, Hiệp Hòa, Lục Ngạn và Lạng Giang nhưng đến nay vẫn còn hơn 200 triệu đồng chưa thu hồi được vốn. Vì vậy, DN gặp khó khăn trong việc tính toán giá trị DN cũng như phần vốn nhà nước. Đối với Công ty cổ phần Thuốc lá thực phẩm, đơn vị này còn nợ ngân hàng và các đối tác khoảng 23 tỷ đồng, kéo dài nhiều năm. Còn tại Công ty cổ phần Hồng Thái, người đại diện phần vốn nhà nước chưa chấp hành nghiêm các quy định trong tổ chức thoái vốn.

Ông Nguyễn Hoàng Phương, Phó Giám đốc Sở Tài chính cho biết, hiện nay Sở đang tập trung phối hợp với các ngành liên quan để tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho DN trong quá trình thực hiện thoái vốn. Trong đó tập trung hướng dẫn các đơn vị, người đại diện phần vốn nhà nước hoàn thiện hồ sơ xác định chính xác tài sản nhà nước tại DN, giá khởi điểm của cổ phần trình Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt để đấu giá theo quy định. Đồng thời, Sở đôn đốc các Công ty khẩn trương đối chiếu công nợ, hoàn thiện hồ sơ để xây dựng phương án thoái vốn.

Được biết, trước những vướng mắc về xác định tài sản đất đai tại các DN chưa có hồ sơ thuê đất, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương kiểm tra, rà soát các công ty có vốn nhà nước để yêu cầu thực nghiêm các quy định về đất đai. Về phía các DN cần chấp hành nghiêm quy định của Chính phủ về thực hiện thoái vốn, chủ động hoàn thiện các bước để tổ chức đấu giá bán cổ phần.