Các nhà nghiên cứu đã khẳng định lễ hội Yên Thế do thủ lĩnh Hoàng Hoa Thám tổ chức. Trước mỗi trận chiến đánh giặc Pháp xâm lược, nghĩa quân làm lễ tế cờ và lễ thề. Hiện còn đình Hả (Tế cờ) và đền Thề minh chứng cho hoạt động đó. Sau này, khi Hoàng Hoa Thám mất, lễ hội vẫn được tổ chức thể hiện tình cảm của nhân dân đối với người anh hùng và nghĩa quân trong phong trào nông dân giải phóng dân tộc. Kể từ năm 2012, khi lễ hội được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, Đảng bộ, chính quyền và người dân nơi đây không ngừng bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống đó qua việc gìn giữ, tôn vinh, quảng bá, tổ chức lễ hội với quy mô ngày càng lớn, mang đậm bản sắc.

Tái hiện lễ tế cờ tại Lễ hội Yên Thế. Ảnh tư liệu

Vào ngày 16 - 3 hằng năm, người dân bản xứ và du khách thập phương lại nô nức về bên đồn Phồn Xương, đền Thề tại thị trấn Cầu Gồ dự hội và ôn lại truyền thống đánh giặc của nghĩa quân Đề Thám. Ở đây, du khách được tìm hiểu mô hình làng chiến đấu, thăm các di tích đồn lũy, di vật tại nhà trưng bày khởi nghĩa Yên Thế, tham gia các trò chơi dân gian như: Đấu võ, vật, đua ngựa, bắn nỏ, bắn cung, đẩy gậy…, xem phóng ngư, thả điểu, thi thổi cơm, gói bánh và thưởng thức ẩm thực. Nghi lễ không thể thiếu trong lễ hội Yên Thế là tế cờ, thắp hương và cầu siêu cho linh hồn các nghĩa sĩ. Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Yên Thế Nguyễn Ngọc Sơn, Trưởng Ban tổ chức (BTC) lễ hội, thủ lĩnh áo nâu Hoàng Hoa Thám không những là nhà quân sự tài ba mà còn là một nhà văn hóa. Vì thế lễ hội có những nét độc đáo, đặc sắc lưu truyền là lễ tế cờ, lễ rước tôn vinh nghĩa binh; các hoạt động và trò chơi dân gian thể hiện tinh thần thượng võ, khát vọng tự do, hòa bình.

Đại diện Ban tổ chức kiểm tra công tác chuẩn bị cho lễ hội. Ảnh: Văn Vĩnh

Để bảo tồn và phát huy giá trị của lễ hội, ngoài sự quan tâm của T.Ư, tỉnh đối với di tích quốc gia đặc biệt những địa điểm của cuộc khởi nghĩa Yên Thế và di sản phi vật thể quốc gia, hằng năm, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc huyện Yên Thế luôn quan tâm chỉ đạo, tổ chức và dành nguồn lực đầu tư xứng đáng cho lễ hội Yên Thế. Cùng với, việc tôn tạo khu di tích và những điểm di tích, các nghi lễ được giữ gìn, nhiều trò chơi dân gian được khôi phục, bổ sung, không gian và quy mô lễ hội mở rộng. 

Năm nào cũng vậy, sắp đến ngày lễ hội, Câu lạc bộ Gia Va Lân Sư Đường lại tích cực luyện tập màn múa lân, trống hội để biểu diễn tại đây. Ông Lê Gia Van Ta (59 tuổi), Chủ nhiệm Câu lạc bộ chia sẻ: “Tôi rất tự hào về quê hương của cuộc khởi nghĩa và người anh hùng Hoàng Hoa Thám với tinh thần thượng võ. Vì thế hơn 30 năm qua, năm nào tôi cũng tham gia màn múa lân, trống hội tại lễ hội Yên Thế. Qua đó góp phần tôn vinh khí chất anh hùng “hùm thiêng Yên Thế”, giúp cho thế hệ hôm nay và mai sau hiểu rõ hơn truyền thống vùng đất, con người nơi đây”. 

Những năm gần đây, huyện luôn xác định việc tổ chức chu đáo lễ hội còn là cơ hội để Yên Thế thu hút du khách đến với quê hương nhiều hơn, góp phần phát triển ngành du lịch, dịch vụ ở địa phương. Bên cạnh hoạt động lễ hội, du khách còn được tìm hiểu về tiềm năng, thế mạnh trong phát triển KT-XH, những sản vật đặc trưng đất Yên Thế đã và đang được đầu tư xây dựng thương hiệu có thể liên kết kinh doanh như: Gà đồi, dê núi, chè…

Năm nay, kỷ niệm 135 năm khởi nghĩa Yên Thế, lễ hội được tổ chức quy mô lớn, có nhiều điểm mới. Theo ông Nguyễn Ngọc Sơn, dự kiến lượng khách tăng khoảng 30% so với mùa lễ hội gần đây. Huyện đã sớm thành lập BTC, tập duyệt và hoàn thành kịch bản phần lễ, hội bảo đảm tôn vinh những giá trị truyền thống, có phương án bảo đảm giao thông, an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm, mang lại hình ảnh đẹp cho du khách đến với Yên Thế.

Lễ hội lần này, BTC dành 2 khu vực trưng bày và giới thiệu ẩm thực đặc trưng của địa phương, trong đó có các món ăn từ gà đồi và dê núi Yên Thế; đưa cuộc thi chọi dê vào phần hội, vòng loại đã diễn ra thành công tại Lễ hội Xuân Lung-Thác Ngà (xã Xuân Lương) và hứa hẹn đem đến cho du khách những trận đấu hấp dẫn ở vòng chung kết, mang nét đặc sắc của vùng cao. Trong phần lễ, huyện sẽ tổ chức đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì, phần thưởng cao quý của Chủ tịch nước ghi nhận công lao của nhân dân, cán bộ huyện Yên Thế trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (giai đoạn 2014 - 2017).

Xây dựng hình ảnh Lễ hội Yên Thế văn minh, thân thiện

(BGĐT) - Ngày 16-3, Lễ hội kỷ niệm 134 năm khởi nghĩa Yên Thế sẽ chính thức khai mạc với phần lễ và phần hội phong phú. Đây là sự kiện văn hóa có quy mô, tầm ảnh hưởng lớn trong vùng, là dịp quảng bá tinh thần yêu nước, truyền thống thượng võ, ý chí chống giặc ngoại xâm cũng như hình ảnh vùng đất, con người Yên Thế đến với du khách.

 

Yên Thế: Một người tử vong chưa rõ nguyên nhân

(BGĐT) - Sáng 7-3, Công an huyện Yên Thế (Bắc Giang) nhận được tin báo của quần chúng về việc phát hiện một thanh niên tử vong tại điểm lẻ của Trường Mầm non Tiến Thắng (Yên Thế).

 

Thông tin về việc tổ chức Lễ hội kỷ niệm 135 năm Cuộc khởi nghĩa Yên Thế

(BGĐT) - Ngày 5-3, UBND huyện Yên Thế (Bắc Giang) gặp mặt các cơ quan báo chí và thông tin về việc tổ chức Lễ hội kỷ niệm 135 năm Cuộc khởi nghĩa Yên Thế.

 

Yên Thế khai hội Xuân Lung - Thác Ngà

(BGĐT) - Ngày 23-2, tại bản Xuân Lung, xã Xuân Lương, huyện Yên Thế (Bắc Giang), UBND xã Xuân Lương tổ chức khai mạc lễ hội Xuân Lung - Thác Ngà năm 2019. 

 

Tân binh huyện Yên Thế lên đường nhập ngũ

(BGĐT) - Ngày 21-2, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Từ Minh Hải đã dự lễ giao quân và động viên các tân binh huyện Yên Thế lên đường nhập ngũ.

 

Yên Thế hướng tới thâm canh rừng gỗ lớn

(BGĐT)- Năm 2019, huyện Yên Thế (Bắc Giang) có kế hoạch trồng 900 ha rừng sản xuất tập trung và hơn 300 nghìn cây phân tán. Để việc trồng rừng đạt hiệu quả, chính quyền địa phương, ngành chức năng và các chủ rừng trong huyện đã chuẩn bị tốt mọi điều kiện phục vụ trồng rừng.

 

Bảo Khánh