Ngăn chặn vi phạm khai thác cát, sỏi lòng sông

Thứ 2: 08:52 ngày 24/02/2025

BẮC GIANG - Thời gian gần đây, lực lượng chức năng liên tiếp phát hiện tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh khai thác cát, sỏi lòng sông trái phép. Đáng lo ngại, trong số này có một số trường hợp sử dụng tàu khai thác không có giấy chứng nhận đăng ký phương tiện, giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định (gọi tắt là giấy chứng nhận kiểm định).

Phát hiện nhiều sai phạm

Cách đây gần 2 tháng, Công an huyện Lục Nam phối hợp với Phòng Cảnh sát giao thông (Công an tỉnh), Thủy đoàn 1 Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) kiểm tra, phát hiện Công ty trách nhiệm hữu hạn Khai thác khoáng sản Hồng Phát, thôn Hạ, xã Mỹ Thái (Lạng Giang) sử dụng 4 phương tiện thủy nội địa thuê của người dân thôn Đọ Mới, xã Cương Sơn (Lục Nam) để khai thác cát lòng sông Lục Nam, đoạn thuộc thôn Quỳnh Độ, xã Bắc Lũng vượt ranh giới cấp phép theo bề mặt 23 m. Khối lượng cát đã khai thác sai giấy phép là 19 m3.

Cán bộ Phòng Cảnh sát giao thông phát hiện phương tiện khai thác cát trái phép trên sông Cầu, đoạn qua địa bàn phường Quang Châu (thị xã Việt Yên).

Cũng trong thời điểm trên, lực lượng chức năng tiếp tục phát hiện Công ty trách nhiệm hữu hạn Khai thác khoáng sản Hồng Phát sử dụng 4 phương tiện thủy nội địa thuê của một hộ dân ở thị xã Chũ để khai thác cát lòng sông Lục Nam, đoạn thuộc thôn Dẫm Đình, xã Bắc Lũng (Lục Nam), vượt ra ngoài ranh giới được phép 344 m theo bề mặt. Khối lượng cát đã khai thác trái phép tại đây 26 m3. Căn cứ theo quy định của pháp luật, ngày 17/2 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành quyết định xử phạt đối với doanh nghiệp này 520 triệu đồng, đồng thời buộc cải tạo, phục hồi môi trường, thực hiện các giải pháp đưa khu vực đã khai thác vượt ngoài phạm vi về trạng thái an toàn. Ngoài ra, doanh nghiệp phải nộp lại số lợi ích bất hợp pháp do thực hiện hành vi vi phạm gây ra với số tiền 2,7 triệu đồng.

Tương tự, đầu tháng 1 năm nay, Chủ tịch UBND tỉnh có văn bản yêu cầu Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Bắc Trung Nam JSC tạm dừng hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông Sỏi thuộc địa bàn các xã: Đồng Kỳ, Tân Sỏi, Đồng Tâm, thị trấn Bố Hạ (Yên Thế) và xã Hợp Đức (Tân Yên). Được biết, quá trình hoạt động, doanh nghiệp này đã gây sạt lở 2 vị trí thuộc xã Đồng Tâm và xã Đồng Kỳ (Yên Thế). Hiện cơ quan chuyên môn huyện Yên Thế đã hợp đồng với đơn vị tư vấn đo đạc hiện trạng diện tích khu vực sạt lở, báo cáo UBND tỉnh xem xét xử lý theo quy định trong thời gian tới.

Không chỉ doanh nghiệp khai thác sai giấy phép, trong tỉnh còn có tình trạng một số cá nhân bất chấp quy định của pháp luật sử dụng nhiều tàu không có giấy chứng nhận đăng ký phương tiện; giấy chứng nhận kiểm định khai thác cát, sỏi lòng sông trái phép. Cụ thể, cách đây gần 2 tháng, ông Nguyễn Văn Thùy, thôn Đọ Mới, xã Cương Sơn (Lục Nam) sử dụng 4 tàu không có biển số, không có giấy chứng nhận kiểm định, giấy chứng nhận đăng ký phương tiện khai thác cát, sỏi trên sông Lục Nam thuộc thôn Quỳnh Độ, xã Bắc Lũng.

Ông Nguyễn Văn Thùy trực tiếp điều khiển một tàu nhưng không có giấy chứng nhận khả năng chuyên môn thuyền trưởng theo quy định. Với các lỗi vi phạm này, mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh xử phạt ông Thùy 31 triệu đồng. Tương tự, Chủ tịch UBND tỉnh vừa xử phạt ông Trương Văn Tám, thôn Thum Cũ, xã Quý Sơn, thị xã Chũ 32,5 triệu đồng do sử dụng một số phương tiện không có giấy chứng nhận đăng ký phương tiện và giấy chứng nhận kiểm định…

Chấn chỉnh hành vi khai thác trái phép

Theo cơ quan chức năng, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 20 doanh nghiệp, hợp tác xã được cấp phép khai thác cát, sỏi trên sông thuộc địa bàn các huyện: Hiệp Hòa, Lục Nam, Yên Thế, Tân Yên, Lục Ngạn, Sơn Động… Qua kiểm tra của các cơ quan chức năng, từ giữa tháng 12/2024 đến nay, trong tỉnh có hàng chục trường hợp vi phạm về khai thác cát, sỏi trái phép; sử dụng phương tiện không có giấy chứng nhận đăng ký, giấy chứng nhận đăng kiểm để khai thác cát, sỏi; tập kết cát, sỏi trái phép.

2 tháng gần đây, Phòng Cảnh sát giao thông đã kiểm tra, xử lý hơn 30 trường hợp vi phạm liên quan đến hoạt động khai thác cát, sỏi với các lỗi như: Không có phương án bảo đảm an toàn tại mỏ; sử dụng phương tiện khai thác không có giấy chứng nhận kiểm định, giấy chứng nhận đăng ký… xử phạt hành chính khoảng 400 triệu đồng.

Tình trạng trên xảy ra là do các doanh nghiệp, cá nhân không tuân thủ quy định, sử dụng phương tiện thủy nội địa không được phép hoạt động để khai thác khoáng sản trái phép. Công tác kiểm tra, phát hiện trường hợp vi phạm ở một số địa phương chưa thường xuyên, kịp thời. Có nơi, doanh nghiệp khai thác cát, sỏi gây sạt lở bờ, bãi sông thì chính quyền sở tại mới kiểm tra, xác minh.

Tình trạng khai thác cát, sỏi sai giấy phép, trái phép không được phát hiện kịp thời sẽ gây thất thoát khoáng sản, tiền cấp quyền khai thác, thuế, phí tài nguyên. Đồng thời nguy cơ sạt lở bờ, bãi sông, tiềm ẩn rủi ro. Còn đối với các phương tiện tàu không có giấy chứng nhận đăng ký, giấy chứng nhận kiểm định của cơ quan chức năng song vẫn hoạt động sẽ không bảo đảm an toàn giao thông, gây ô nhiễm môi trường.

Trước thực trạng trên, để chấn chỉnh hành vi khai thác cát, sỏi sai giấy phép, trái phép của các tổ chức, cá nhân, theo ông Ngô Văn Xuyên, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở đã yêu cầu tất cả các đơn vị được cấp phép thực hiện khai thác đúng trong ranh giới được cấp phép, đúng thiết kế, công suất và lắp camera giám sát tại mỏ. Sở giao cho phòng chuyên môn tăng cường kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất đối với các tổ chức do UBND tỉnh cấp phép khai thác khoáng sản. Đồng thời, đề nghị UBND cấp huyện chỉ đạo cơ quan chuyên môn, UBND cấp xã tăng cường quản lý hoạt động khai thác cát, sỏi theo yêu cầu của Ban Thường vụ Tỉnh ủy tại Chỉ thị số 33-CT/TU ngày 21/8/2024 về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, đảng đối với công tác quản lý về tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

Cùng với giải pháp trên, theo đại diện lãnh đạo Phòng Cảnh sát giao thông, tới đây, đơn vị tiếp tục phối hợp nắm bắt địa bàn, tuần tra, kiểm soát chặt chẽ hoạt động tại các mỏ được cấp phép; yêu cầu các doanh nghiệp ký cam kết khai thác đúng vị trí, khối lượng và sử dụng phương tiện có giấy chứng nhận đăng ký, giấy chứng nhận kiểm định khai thác cát, sỏi. Phòng sẽ xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Được biết, 2 tháng gần đây, Phòng Cảnh sát giao thông đã kiểm tra, xử lý hơn 30 trường hợp vi phạm liên quan đến hoạt động khai thác cát, sỏi với các lỗi như: Không có phương án bảo đảm an toàn tại mỏ; sử dụng phương tiện khai thác không có giấy chứng nhận kiểm định, giấy chứng nhận đăng ký… xử phạt hành chính khoảng 400 triệu đồng.

Minh Linh