Chống hạn vụ chiêm xuân: Điều tiết nước tiết kiệm, chuyển đổi cây trồng
Nhiều diện tích nguy cơ bị hạn
Theo thống kê của cơ quan chuyên môn, tổng lượng mưa bình quân từ đầu năm đến nay trên địa bàn tỉnh đạt hơn 1,1 nghìn mm, thấp hơn cùng kỳ năm 2019 và thấp hơn 19,6% so với trung bình nhiều năm. Vì thế, dung tích các hồ chứa thủy lợi đạt thấp.
![]() |
Trạm bơm Ngọ Khổng, xã Châu Minh (Hiệp Hòa) sẵn sàng phục vụ tưới cho cây trồng vụ xuân tới. |
Khảo sát tại huyện Lục Nam, địa phương có 11 hồ chứa vừa và nhỏ đã được bàn giao cho Công ty TNHH một thành viên Khai thác Công trình thủy lợi (KTCTTL) Bắc Sông Thương quản lý cho thấy, mực nước hồ bình quân 18-19%, thấp hơn 30% so với năm trước. Trong đó, thấp nhất là hồ Cây Đa, xã Đông Phú mực nước chỉ đạt hơn 11% dung tích thiết kế. Đây là hồ chứa cung cấp nước tưới cho hơn 300 ha đất canh tác thuộc hai xã Đông Phú, Tam Dị. Hồ Suối Nứa, xã Đông Hưng cũng chỉ đạt 31,1% dung tích thiết kế.
Ông Nguyễn Xuân Hiến, Phó Giám đốc Công ty cho biết: “Với mực nước hiện tại của các hồ đa phần chỉ đủ nước gieo cấy lúa, không thể tưới dưỡng. Nếu thời tiết tiếp tục không mưa kéo dài sẽ có khoảng 500 ha lúa do đơn vị phụ trách tưới có nguy cơ hạn”. Tại Yên Thế, các hồ: Hồng Lĩnh, Suối Ven, Đá Ong mực nước cũng thấp. Ở Sơn Động, Lục Ngạn, nhiều hồ chứa có mực nước thấp hơn trung bình nhiều năm song khả quan hơn vì có thể đáp ứng một số lượt tưới dưỡng cho lúa.
Vụ chiêm xuân năm 2020-2021, toàn tỉnh sản xuất gần 70 nghìn ha cây trồng các loại, trong đó gần 50 nghìn ha lúa. Với tình hình thời tiết như hiện nay, ước tính sẽ có hơn 1 nghìn ha cây trồng nguy cơ bị hạn. |
Xây dựng kịch bản ứng phó sát thực
Vụ chiêm xuân năm 2020-2021, toàn tỉnh sản xuất gần 70 nghìn ha cây trồng các loại, trong đó gần 50 nghìn ha lúa. Với tình hình khô hạn và dự báo không mưa kéo dài, ước tính sẽ có hơn 1 nghìn ha cây trồng thiếu nước. Ông Nguyễn Văn Dĩnh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT cho biết: “Để chủ động nguồn nước tưới, giảm thiểu thiệt hại, Sở đã đề nghị các địa phương, công ty thủy nông xây dựng phương án, kịch bản sát thực để ứng phó.
![]() |
Nước hồ Cây Đa (Lục Nam) chỉ đạt hơn 11% dung tích thiết kế. |
Chủ động bố trí kinh phí tu bổ, sửa chữa công trình, máy móc, thiết bị trạm bơm, nạo vét kênh mương; khơi thông dòng chảy, giải tỏa ách tắc trên hệ thống dẫn nước; lắp đặt và vận hành các trạm bơm dã chiến, tận dụng tối đa nguồn nước, không để thất thoát và điều tiết nước tiết kiệm”.
Thực hiện chỉ đạo trên, Công ty TNHH một thành viên KTCTTL Bắc Sông Thương đã xây dựng phương án cụ thể cho từng vùng, nhất là khu vực nguy cơ cao xảy ra hạn. Cụ thể, với khu vực tưới của hồ Cây Đa, hiện nước trong hồ chỉ bảo đảm tưới cho 1,54 ha trong tổng số 307 ha, Công ty sẽ tháo nước từ kênh tưới Bảo Sơn xuống kênh tiêu Bảo Sơn, tận dụng nước hồi quy kênh tiêu, đắp bờ quai tại chân cầu máng Bãi Lời (xã Tam Dị), sau đó lắp đặt 2 tổ máy bơm dã chiến để lấy nước tưới cho diện tích còn lại.
Cùng đó, giữ ổn định mực nước hiện có trong các hồ, tiếp tục làm việc với chính quyền cơ sở để hướng dẫn nông dân chuyển đổi cấy lúa sang trồng màu và cây khác tiêu tốn ít nước.
![]() |
Cứng hóa kênh tưới tại xã Nghĩa Phương (Lục Nam) nhằm hạn chế thất thoát nước. |
Với trách nhiệm tưới cho hơn 25,8 nghìn ha đất canh tác, trong đó có gần 500 ha lúa phải sử dụng biện pháp bơm hỗ trợ, Công ty TNHH một thành viên KTCTTL Nam Sông Thương đã đề ra nhiều tình huống về nguồn nước. Với hồ Hồng Lĩnh, Cầu Cháy, Cầu Cài (Yên Thế) chỉ đủ tưới dưỡng cho lúa 1-2 đợt, đơn vị dự phòng mỗi hồ 2 máy bơm dầu.
Mặt khác, theo thiết kế ban đầu, lưu lượng nước sông Cầu tại đập Thác Huống là 12 m3/s nhưng nhiều năm gần đây, lưu lượng chỉ đạt 5-6 m3/s nên Công ty dự phòng nguồn kinh phí mua bổ sung khoảng 12 triệu m3 nước từ hồ Núi Cốc (Thái Nguyên).
Cùng với giải pháp trên, các huyện, TP, đơn vị thủy nông đang tập trung đẩy nhanh tiến độ các dự án xây dựng công trình thủy lợi; triển khai kế hoạch làm thủy lợi nội đồng, kịp thời hoàn thành phục vụ cấp nước cho sản xuất nông nghiệp vụ tới. Đồng thời, tăng cường thông tin, tuyên truyền về tình hình nguồn nước tới người dân nhằm nâng cao ý thức sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả. Tiếp tục rà soát, chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, tăng hiệu quả canh tác.
Ý kiến bạn đọc (0)