Tế "ông Lang": Phong tục đẹp ở Tân Phượng

Thứ 2: 12:13 ngày 10/03/2025

BẮC GIANG - Ngày 10/3 (tức 11/2 Âm lịch), tổ dân phố Tân Phượng, phường Tân Mỹ (thành phố Bắc Giang) tổ chức lễ tế và rước lợn đen truyền thống để tưởng nhớ công lao cụ Hoàng Phó Lang - vị quan thời Lê và cũng là người trí thức đầu tiên của làng.

Cụ Hoàng Phó Lang sinh sống ở làng Phụng Pháp xưa, nay là tổ dân phố Tân Phượng. Sinh thời, cụ là người học rộng, tài cao, luôn quan tâm khai phá đất đai, chăm lo mùa màng giúp Nhân dân trong vùng có đời sống no ấm. Ghi nhớ công ơn của cụ, dân làng lập đền thờ. Theo các bậc cao niên, xưa kia, cuộc sống của dân làng còn thiếu thốn, thịt lợn là thực phẩm quý, nhất là thịt lợn đen. Với tình cảm biết ơn và lòng thành kính, người dân chọn lễ vật là lợn đen vào mỗi dịp tế.

Đoàn rước tiến về nghè Tân Phượng - nơi tổ chức lễ tế "ông Lang".

Lễ tế lợn đen từng bị mai một khi đất nước có chiến tranh song hơn 30 năm trở lại đây, tục lệ được Nhân dân khôi phục, gìn giữ cho đến hôm nay. Trước đây, buổi lễ được tổ chức vào ngày 12/2 âm lịch. Tuy nhiên, do đời sống Nhân dân ngày càng cao, số lượng lễ vật cung tiến càng nhiều nên lễ tế được tổ chức sớm hơn một ngày để hôm sau khao làng và du khách thập phương.

Năm nay, tổ dân phố có 23 dòng họ, gia đình, các hội đoàn thể và cá nhân có lợn tế.

Năm nay, có 23 gia đình, cá nhân cung tiến lợn đen để làm lễ tế tưởng nhớ công ơn cụ Hoàng Phó Lang.

Từ sáng sớm, lợn được tắm sạch bằng nước gừng, thắt nơ đỏ, đưa vào chuồng trang trí màu sắc rực rỡ. Tiếp đến, đại diện các dòng họ, gia đình, hội, đoàn thể, cá nhân bốc thăm số thứ tự lần lượt từ 4 cho đến 23; riêng 3 lễ rước đi đầu do ban tổ chức họp bàn, lựa chọn. Sau đó, các đoàn rước lễ vật về nghè làm lễ tế.

Khoảng 7 giờ 30 phút, đoàn rước bắt đầu, dẫn đầu đoàn là đội múa lân, trống, chiêng, tiếp đến là đội tế, đội cờ, dâng hương và lễ của các gia đình, dòng họ, tổ chức hội, đoàn thể và cá nhân. Sau khi đưa lợn đen tiến vào cửa nghè, người đại diện do dân làng cử ra đọc văn khấn bày tỏ lòng biết ơn công lao to lớn của cụ Hoàng Phó Lang nhằm phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, cầu cho quốc thái dân an, gia đình mạnh khỏe, con cháu học tập tiến bộ.

Lợn đen được di chuyển vào nghè để làm lễ.

Sau lễ tế, các tổ chức, dòng họ, gia đình làm cỗ mời con cháu, họ hàng, đồng thời tổ chức khao làng và du khách thập phương tại sân nghè vào ngày 11/3 (tức 12/2 Âm lịch). Trong khuôn khổ lễ hội còn có chương trình giao lưu văn nghệ, trò chơi dân gian thu hút đông đảo người dân tham gia.

Tin, ảnh: Tường Vi