Đền Đô với bánh phu thê

Đền Đô thuộc phường Đình Bảng, thành phố Từ Sơn, nơi thờ 8 vị vua nhà Lý, là dấu tích triều đại phong kiến hơn 200 năm.

Chiếu dời đô của Lý Thái Tổ tại đền Đô.

Năm 1019, khi Lý Thái Tổ về quê lập thái miếu thờ tổ nội, ông đã chọn một khu đất để làm nơi chôn cất sau này, cách cửa đền Đô khoảng một km, đặt tên là Cấm Địa Sơn Lăng.

Năm 1028, ông băng hà, được an táng tại quê theo di nguyện. Các vị vua nhà Lý đều chôn ở đây.

Đến đền Đô, du khách không thể bỏ qua đặc sản bánh phu thê. Chủ cơ sở sản xuất Minh Thu ở khu phố Thượng, phường Đình Bảng cho hay bánh phu thê được làm từ các nguyên liệu gồm tinh bột nếp cái hoa vàng, sợi đu đủ, đậu xanh, cơm dừa, hạt sen, đường kính trắng và màu vàng tự nhiên từ quả dành dành.

Bánh phu thê thích hợp ăn kèm một chén trà.

Trước đây mọi công đoạn sản xuất đều được làm thủ công, nhưng nay khâu trộn bột đã dùng máy để đảm bảo chất lượng. Bánh sau khi gói được đem hấp và buộc theo cặp.

Một cặp bánh có giá 50.000 đồng. Du khách có thể mua loại sống hoặc đã hấp chín. Loại sống để được trong ngày còn loại hấp chín có thể dùng trong 4 ngày.

Chùa Dâu - làng tranh Đông Hồ với nem Bùi

Thị xã Thuận Thành nằm ở phía nam sông Đuống, trung tâm là phường Hồ, có hai điểm du lịch hút khách là chùa Dâu và làng tranh Đông Hồ.

Khuôn in và những bức tranh Đông Hồ.

Chùa Dâu được coi là trung tâm Phật giáo cổ xưa nhất Việt Nam còn Đông Hồ là một trong những làng nghề tiêu biểu, có tuổi đời hàng trăm năm, lưu giữ nhiều giá trị nghệ thuật, văn hóa và lịch sử đặc sắc.

Khu phố Bùi Xá, phường Ninh Xá (tên gọi trước đây là làng Bùi) nổi tiếng với đặc sản nem Bùi. Bùi Xá nằm trên trục đường di chuyển thuận tiện giữa chùa Dâu và làng tranh Đông Hồ.

Du khách có thể mua nem, xem người dân làm nem. Hiện trong làng chỉ có vài hộ treo biển nhưng hầu như gia đình nào cũng làm nem, cho các bữa tiệc hay theo đơn đặt hàng.

Chủ cơ sở Cường Hương cho hay mỗi ngày làm cả nghìn quả nem từ sáng sớm đến trưa để cung cấp cho các tỉnh thành.

Nem được chế biến từ thịt lợn tươi, chia riêng phần nạc và mỡ, thái mỏng sau đó đem hấp, nêm gia vị và trộn thính.

Nem Bùi gói lá chuối, kèm lá sung, thính, tương ớt và được ép chân không.

Nem được nén chặt thành từng quả nhỏ, bọc cùng lá sung và gói bằng lá chuối bên ngoài, ép chân không.

Nem Bùi có nhiều loại, với giá bán dao động từ 20.000 đồng đến 40.000 đồng một quả. Du khách có thể mua nem trong làng Bùi hoặc tại các cửa hàng ở thị xã Thuận Thành và nhiều nơi trong tỉnh Bắc Ninh.

Thành phố Bắc Ninh với phở gan cháy và bánh khúc

Đền Bà Chúa Kho ở phường Vũ Ninh, TP Bắc Ninh, ban đầu là ngôi miếu nhỏ, về sau được mở rộng vào các thời Lê, Nguyễn tạo thành một quần thể kiến trúc trên sườn núi Kho, bên sông Cầu.

Đền Bà Chúa Kho ở phường Vũ Ninh, TP Bắc Ninh.

Đền nổi tiếng vì nhiều người tin Bà Chúa Kho ban vốn liếng, giúp làm ăn thành công. Thời điểm cận Tết và tháng Giêng, người dân cung tiến mâm lễ với quan niệm "Đầu năm đi vay, cuối năm trả nợ".

Hành hương đến đền Bà Chúa Kho, du khách nên thưởng thức món ăn đặc trưng là phở gan cháy. Thành phần chính của món ăn gồm gan được làm cháy, ăn cùng thịt lợn hoặc tim cật xào cùng các loại rau.

Nước dùng ninh từ xương, nêm nếm gia vị. Món ăn khá quen thuộc với người dân Bắc Ninh, thường được dùng vào buổi sáng hoặc trưa.

Bát phở gan cháy đậm đà.

Bà Lương Thị Mười, chủ của ba cơ sở phở gan cháy Chung Mười cho hay nhà bà bán hàng được hơn 30 năm. Dịp cuối tuần, các cơ sở nhà bà đều bán 500 bát mỗi ngày.

Các địa chỉ: Phở gan cháy Chung Mười. Một bát có giá 40.000 đến 50.000 đồng.

Làng Diềm ở phường Hòa Long, TP Bắc Ninh nổi tiếng với món bánh khúc, phần vỏ chế biến từ rau khúc và bột gạo tẻ. Nhân bánh có hai loại hành và đỗ.

Bánh nhân đỗ (hơi giống bánh chưng) có vị bùi, ngậy của thịt mỡ và thơm của hạt tiêu. Bánh nhân hành có thêm mộc nhĩ, hành khô, hạt tiêu, thịt ba chỉ băm nhỏ. Ngoài ra, còn có nhân chay.

Bánh khúc nhân đỗ.

Bánh nặn xong đem hấp, có thể rắc lớp gạo nếp đã ngâm thành áo bánh. Tuy nhiên, bánh khúc làng Diềm đa phần mời khách thường hấp để thấy được lớp áo màu xanh thẫm đặc trưng rau khúc.

Bánh có hai hình, tròn như bánh rán hoặc hình tai voi. Vỏ bánh mỏng nhưng không lộ nhân.

Bánh hấp xong để nguội, cho túi nilon ép chân không có thể cất trong ngăn đông một tháng, khi ăn hấp lại hương thơm vẫn nguyên vẹn. Bánh có giá 50.000 đồng đến 60.000 đồng một phần 10 chiếc. Nhiều cơ sở không có bánh sẵn nên phải đặt trước.