Kẻ đã dùng giấy tờ giả chị H để vay tiền ngân hàng mua trả góp điện thoại. (Ảnh do nhân viên tư vấn ngân hàng cung cấp khi đối tượng làm thủ tục vay tiền).

Món nợ... trời ơi

Ngày 29-3 vừa qua, chị H mang chứng minh nhân dân (CMND) đến một ngân hàng trên địa bàn TP Bắc Giang để làm thẻ Visa thì bất ngờ được thông báo: CMND của chị trùng với số, họ tên, địa chỉ của một phụ nữ đang có nợ xấu 5 triệu đồng tại Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), vay mua trả góp điện thoại di động, đã quá hạn 10 tháng mà chưa trả. Nếu tính cả gốc, lãi và phạt nợ quá hạn số tiền là gần 7 triệu đồng. Chị H giật mình vì bản thân chưa vay món này bao giờ, sao bỗng dưng lại mắc nợ? Sau khi được nhân viên hỏi có cho ai mượn CMND không thì chị mới nhớ tháng 3-2017, chị để xe Honda Lead biển số 98B1 - 709.09 trị giá gần 40 triệu đồng ở vỉa hè đường Lê Lợi (TP Bắc Giang) vào quán ăn thì bị kẻ gian lấy trộm, trong đó có nhiều giấy tờ tùy thân như: CMND, giấy phép lái xe, thẻ ATM. Khi ấy chị đã làm đơn trình báo Công an phường Hoàng Văn Thụ. Qua trích xuất camera của một số hộ dân gần đó cho thấy kẻ gian là nam giới đã bẻ khóa xe lấy trộm.

Thông tin bị mất xe bị chìm vào quên lãng, Công an chưa tìm ra thủ phạm. Chị H. cũng coi thôi vì “của đi thay người” nên không hy vọng tìm được tài sản mà chỉ làm lại các loại giấy tờ. Bức xúc, chị H đề nghị ngân hàng cung cấp thông tin của kẻ mạo danh thì tá hỏa CMND và Giấy phép lái xe có số, tên, địa chỉ… đúng là của chị H song ảnh thì không phải, kẻ xấu dán ảnh của người khác nhằm lừa đảo chiếm đoạt tiền mua hàng trả góp. Khi kiểm tra kỹ thì CMND giả không có dấu chìm đóng ở ảnh; chữ ký vay tiền cũng không phải của chị H.

Kẽ hở trong thẩm định hồ sơ

Nếu cơ quan công an và ngân hàng không chứng minh được chị H là người giả mạo giấy tờ để lừa đảo vay tiền thì chị H hoàn toàn vô can, không phải chịu trách nhiệm thanh toán số tiền trên với ngân hàng" Luật sư Trần Văn An, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bắc Giang.

Để làm rõ hơn vấn đề này, phóng viên làm việc với chị T- nhân viên tư vấn cho vay tín dụng tiêu dùng của VPBank và là người trực tiếp thẩm định giấy tờ hồ sơ vay này. Chị cho biết: Khách hàng đăng ký vay 5 triệu đồng mua điện thoại di động trả góp kỳ hạn 6 tháng, giao dịch vào ngày 26-4-2017. Theo chị T thì khoản vay nhỏ (dưới 10 triệu đồng), khách hàng chỉ cần xuất trình CMND, bằng lái xe mô tô (hoặc ô tô) và số điện thoại của hai người thân là có thể duyệt hồ sơ để vay. Trong trường hợp này, đối tượng vay tiền khai địa chỉ nhà ở thôn 5, xã Hương Gián (Yên Dũng) nhưng qua tìm hiểu của phóng viên thì xã Hương Gián không có thôn 5. Khi phóng viên hỏi có đến tận nơi thẩm định hay không thì chị T cho biết vì tin tưởng khách hàng cùng với số tiền vay nhỏ nên đã không về thôn. Còn số thuê bao của người thân mà đối tượng khai trong hồ sơ là chồng Nguyễn Văn Dương - 01636032518, mẹ chồng Nguyễn Thị Hương- 0904503762. Gọi đến hai số điện thoại này đều không liên lạc được.

Theo chúng tôi, việc thẩm định hồ sơ để vay tiền của nhân viên tư vấn ngân hàng có nhiều kẽ hở. Nếu trong hồ sơ, thủ tục vay chặt chẽ hơn, chẳng hạn như khách hàng phải có sổ hộ khẩu; kiểm tra lại thông tin ở thôn 5, xã Hương Gián thì nhân viên phải đến tận nơi tìm hiểu qua chính quyền địa phương; cẩn trọng trong việc soi xét ảnh nhận dạng thì kẻ xấu sẽ khó lợi dụng để lừa đảo. Trở lại với việc cho vay, chị T cho rằng khi thẩm định hồ sơ bằng mắt thường chị không thể phát hiện ra sự giả mạo CMND và giấy phép lái xe. Nhiều năm làm việc ở bộ phận này, đây là trường hợp đầu tiên chị gặp phải.

Ai bảo vệ quyền lợi cho chị Đinh Thị H?

Hiện tại, chị H không được phép giao dịch bất cứ hoạt động nào với hệ thống ngân hàng (trừ gửi tiền) trên toàn quốc; không làm được các loại thẻ gây nhiều khó khăn trong công việc và cuộc sống. Chị cho biết ngay sau khi bị mất xe máy, chị đã làm đơn trình báo Công an phường Hoàng Văn Thụ. Trung tá Trần Quốc Phong, Trưởng Công an phường cũng đã xác nhận nội dung này và cho biết hồ sơ vụ việc đã chuyển lên Công an TP Bắc Giang thụ lý theo thẩm quyền. “Lỗi do nhân viên ngân hàng không thẩm định kỹ hồ sơ, không phải ảnh của tôi trong CMND và giấy phép lái xe, không phải chữ ký của tôi, tại sao tôi lại bị treo nợ xấu, không được giao dịch. Thế không nộp tiền thì cứ treo nợ ở đó suốt đời cho tôi sao”- chị H giãi bày. Một nhân viên truyền thông của VPBank cho biết những năm qua đơn vị cũng nhận được nhiều ý kiến của khách hàng phản ánh về việc giả mạo giấy tờ để vay tiền tương tự như của chị H. Trong trường hợp này khách hàng mang các loại giấy tờ chứng minh nhân thân đến ngân hàng để được hướng dẫn giải quyết.

Dùng CMND và các giấy tờ tùy thân dán ảnh giả để lừa đảo là một thủ đoạn tinh vi của bọn tội phạm. Mất xe, mất giấy tờ là ngoài ý muốn, trong khi đó tội phạm vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật. Chị H cho biết nếu ngân hàng không đứng ra giải quyết vụ việc này để xóa nợ thì chị sẽ làm đơn kiện và yêu cầu ngân hàng xác minh CMND và hồ sơ vay nợ với cơ quan điều tra. Rất mong cơ quan công an và ngành ngân hàng sớm phối hợp làm rõ, giải quyết dứt điểm trường hợp trên để chị H không bị mất tiền oan.

Tuấn Minh