ASEAN và các đối tác ủng hộ hợp tác thương mại đa phương

Thứ 5: 06:11 ngày 22/05/2025

Ngày 20/5, các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN (AEM) dưới sự dẫn đầu của Bộ trưởng Thương mại, đầu tư và công nghiệp Zafrul Aziz của Malaysia, nước Chủ tịch Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) năm 2025, đã tiến hành 3 cuộc họp trực tuyến lần lượt với Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc (MOFCOM) Wang Wentao; Bộ trưởng Thương mại-du lịch Australia Don Farrell và Bộ trưởng Thương mại-đầu tư New Zealand Todd McClay (CER); Bộ trưởng Kinh tế, thương mại & công nghiệp Nhật Bản (METI) Yoji Muto.

Bộ trưởng Thương mại và công nghiệp Timor-Leste, Filipus Nino Pereira tham gia với tư cách quan sát viên.

Bộ trưởng Thương mại, đầu tư và công nghiệp Malaysia, Zafrul Aziz dẫn đầu các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN trong ba cuộc họp với các đối tác ngày 20/5.

Trong cả 3 phiên tham vấn, các bộ trưởng đều khẳng định cam kết đối với hệ thống thương mại đa phương (MTS) dựa trên luật lệ lấy Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) làm cốt lõi, có môi trường thương mại - đầu tư có thể dự đoán được, minh bạch, tự do, công bằng, toàn diện, bền vững, không phân biệt đối xử và cởi mở.

Trong tham vấn Bộ trưởng Kinh tế ASEAN- Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc, các bộ trưởng thừa nhận tác động tiềm tàng của những bất ổn địa chính trị và địa kinh tế đối với an ninh và ổn định kinh tế, do đó tái khẳng định mục tiêu ký kết Nghị định thư nâng cấp Khu vực Thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA) 3.0 trong năm 2025. Đây cũng là một trong những Mục tiêu kinh tế ưu tiên (PED) của ASEAN. Việc nâng cấp này sẽ bao gồm các lĩnh vực mới như kinh tế kỹ thuật số, kinh tế xanh và kết nối chuỗi cung ứng.

Cuộc họp tham vấn trực tuyến giữa các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN với Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc.

Cuộc họp cũng thừa nhận tầm quan trọng của việc mở rộng các mối liên kết thương mại thông qua các sáng kiến như Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), đồng thời lưu ý các nỗ lực đang được tiến hành để hoàn thiện các thỏa thuận gia nhập hiệp định này của các nền kinh tế đầy tham vọng. Các bộ trưởng tái khẳng định sự ủng hộ đối với hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ, đồng thời kêu gọi hợp tác kinh tế và thương mại ASEAN - Trung Quốc hơn nữa để giải quyết mọi gián đoạn, trong đó có việc sử dụng Tổ chức Thương mại thế giới để tham gia mang tính xây dựng và tìm kiếm các giải pháp bảo vệ lợi ích hợp pháp của các thành viên.

Trong tham vấn Bộ trưởng Kinh tế ASEAN-Bộ trưởng Thương mại-du lịch Australia và Bộ trưởng Thương mại-đầu tư New Zealand, các Bộ trưởng tái khẳng định các nguyên tắc của Hiệp định thiết lập Khu vực Thương mại tự do ASEAN - Australia - New Zealand (AANZFTA) về thương mại cởi mở, có thể dự đoán, minh bạch, dựa trên luật lệ và không phân biệt đối xử. Cuộc họp hoan nghênh Nghị định thư thứ 2 sửa đổi Hiệp định thiết lập Khu vực Thương mại tự do ASEAN - Australia - New Zealand có hiệu lực đối với Australia, Brunei, Lào, Malaysia, New Zealand và Singapore từ ngày 21/4/2025; mong muốn chào đón việc Nghị định thư này có hiệu lực đối với các bên còn lại vào cuối năm 2025.

Trong tham vấn Bộ trưởng Kinh tế ASEAN- Bộ trưởng Kinh tế, thương mại & công nghiệp Nhật Bản, các bộ trưởng nhấn mạnh cam kết của ASEAN và Nhật Bản trong việc thực hiện và thúc đẩy Quan hệ Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN - Nhật Bản (AJCEP). Cuộc họp ghi nhận các nỗ lực hiện nay để thực hiện, cải thiện và mở rộng Thỏa thuận Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực, bao gồm hoàn thiện các thủ tục về việc các nền kinh tế có nguyện vọng gia nhập Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực.

Bộ trưởng Zafrul Aziz nhấn mạnh ASEAN và Nhật Bản có nhiều cơ hội hợp tác nhằm tăng cường khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng, cũng như thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng, đổi mới sáng tạo và các ngành công nghiệp quan trọng. ASEAN và Nhật Bản sẽ tìm hiểu các sáng kiến hợp tác cụ thể theo ngành như trong lĩnh vực ô tô, năng lượng sạch và phát triển trí tuệ nhân tạo có đạo đức, có trách nhiệm. Về nguyên tắc, ASEAN và Nhật Bản cũng nhất trí về khả năng cập nhật các quy tắc và tiêu chuẩn, bao gồm cả trong các thỏa thuận hiện có như Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN - Nhật Bản và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực để đảm bảo phù hợp với doanh nghiệp.