Quản lý khoáng sản: Khi cấp ủy vào cuộc

Thứ 4: 20:42 ngày 19/03/2025

BẮC GIANG - Để ngăn chặn tình trạng vi phạm các quy định về khoáng sản, cùng với chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, quản lý, ngày 21/8/ 2024, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 33-CT/TU về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng đối với công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực tài nguyên khoáng sản (Chỉ thị 33). Chỉ thị đã được các đơn vị, địa phương thực hiện nghiêm túc.

Tăng cường giám sát

Lục Nam là huyện miền núi có các loại khoáng sản (đất san lấp, đất sét gạch, cát, sỏi) tương đối phong phú, phân bố rộng khắp các xã, thị trấn. Trên địa bàn huyện thời gian qua triển khai xây dựng nhiều dự án nên nhu cầu sử dụng vật liệu đất san lấp mặt bằng và nguyên liệu sản xuất gạch rất lớn. Vì thế có thời điểm địa phương là địa bàn “nóng” về vi phạm khoáng sản của tỉnh. Năm 2023, hàng nghìn m2 đất rừng tại xã Tam Dị bị người dân hạ cốt, san nền lấy đất đem bán trái phép cho các đơn vị, cá nhân có nhu cầu san lấp mặt bằng. Tại xã Bắc Lũng có tình trạng chuyển đất san lấp mặt bằng ra ngoài tỉnh trái với giấy phép được cấp. Ở nhiều xã, thị trấn, một số người dân tự ý san gạt đất rừng, đất vườn không đúng quy định.

Một mỏ đất tại xã Nghĩa Phương (Lục Nam) vừa được cấp phép khai thác.

Trước thực trạng này, Huyện ủy, UBND huyện đã chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp phòng ngừa, trong đó xác định rõ vai trò, trách nhiệm quản lý của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cơ sở. Thực hiện Chỉ thị 33, Ban Thường vụ Huyện ủy Lục Nam đã ban hành kế hoạch chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, đảng ủy các xã, thị trấn nghiêm túc quán triệt, triển khai nội dung Chỉ thị đến cán bộ, đảng viên và Nhân dân.

Ông Đinh Văn Khải, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Phương cho biết, xã có 21 thôn, hơn 4,3 nghìn hộ dân, trên địa bàn có nhiều mỏ khoáng sản cùng diện tích đất đồi rừng lớn. Để quản lý chặt chẽ tài nguyên này, ngoài quán triệt các văn bản, chỉ đạo liên quan của tỉnh, huyện đến chi bộ, ban quản lý các thôn, chính quyền xã còn lập nhóm zalo yêu cầu các thôn báo cáo cụ thể số hộ chuẩn bị xây nhà, có nhu cầu hạ cốt, san nền vào thứ 5 hằng tuần; phân công, gắn trách nhiệm cụ thể cho lãnh đạo, cán bộ chuyên môn phụ trách từng khu vực, nhóm thôn.

Đồng thời mời các hộ có máy xúc trên địa bàn đến làm việc, đề nghị ký cam kết không nhận múc đất thuê đối với trường hợp tự ý san gạt cốt nền, chuyển đất đi nơi khác trái quy định. Nhờ thực hiện các biện pháp này, năm 2024, trên địa bàn xã không xảy ra vụ khai thác khoáng sản trái phép nào. Đây cũng là bức tranh chung về quản lý khoáng sản tại nhiều xã, thị trấn của huyện Lục Nam.

Tiếp tục quán triệt thực hiện hiệu quả Chỉ thị 33

Được biết, thực hiện Chỉ thị 33, các huyện ủy, thị ủy, thành ủy, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các sở, ngành tỉnh đều ban hành kế hoạch tập trung thực hiện các giải pháp quản lý, bảo vệ khoáng sản, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên của cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị; tích cực thực hiện quy chế phối hợp trong quản lý tài nguyên khoáng sản. Sở Nông nghiệp và Môi trường tham mưu thực hiện dự án xây dựng hệ thống giám sát khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

Công an tỉnh tăng cường điều tra, phát hiện xử lý nghiêm nhiều vụ vi phạm (chủ yếu xảy ra từ năm 2023 trở về trước- riêng năm 2024, khởi tố 7 vụ, 11 bị can)… Công tác quản lý tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh có chuyển biến tích cực. Từ năm 2024 đến nay, toàn tỉnh có gần 100 hộ gia đình, doanh nghiệp làm thủ tục xin cấp phép khai thác khoáng sản đất san lấp mặt bằng, hạ cốt nền theo đúng quy định.

Theo ông Ngô Trí Dũng, Trưởng Phòng Tài nguyên khoáng sản (Sở Nông nghiệp và Môi trường), toàn tỉnh hiện có 67 mỏ khoáng sản (trong đó có 30 mỏ đất) còn hạn khai thác. Tổng trữ lượng khai thác các mỏ đất còn lại là 13 triệu m3 với tổng công suất được phép khai thác 6 triệu m3/năm. Trong khi dự kiến nhu cầu sử dụng đất san lấp mặt bằng năm 2025 cho các dự án trong tỉnh khoảng 20 triệu m3.

Để khắc phục tình trạng thiếu đất san lấp, tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tích cực phối hợp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về quy hoạch sử dụng đất; quan tâm cắt giảm nhiều thủ tục hành chính, đẩy nhanh tiến độ đấu giá, cấp phép khai thác các mỏ khoáng sản. Cuối tháng 12/2024, tỉnh đã tổ chức đấu giá được 10 mỏ khoáng sản. Dù vậy, theo cơ quan chuyên môn, nguồn cung đất san lấp trên địa bàn vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu.

Năm nay, tỉnh tập trung triển khai thực hiện công tác sắp xếp các đơn vị hành chính, theo đó, một số cơ quan quản lý nhà nước lĩnh vực tài nguyên khoáng sản giảm đầu mối… Đây là các nguyên nhân tiềm ẩn nguy cơ tái phạm trong lĩnh vực này.

Theo đại diện lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường, để ngăn ngừa vi phạm về đất đai, tài nguyên khoáng sản trong thời điểm này, cùng với chỉ đạo các phòng chuyên môn tập trung thực hiện các biện pháp phòng ngừa, tới đây, Sở sẽ có văn bản đề nghị các đơn vị, địa phương tăng cường quản lý tài nguyên khoáng sản, đất đai tại địa bàn quản lý.

Đặc biệt, đề nghị các địa phương tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt thực hiện hiệu quả Chỉ thị 33 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Kế hoạch số 62/KH-UBND của UBND tỉnh về thực hiện Chỉ thị 33; quy chế phối hợp trong quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản. Qua đó nâng cao vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là ở cơ sở trong công tác này, kiên quyết không để xảy ra tình trạng vi phạm về thăm dò, nghiên cứu, khai thác khoáng sản, gây ảnh hưởng đến quy hoạch đất đai, thiệt hại ngân sách nhà nước và bức xúc trong dư luận Nhân dân. Trường hợp cố tình vi phạm sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan công an xử lý nghiêm theo quy định.

Tuấn Dương