Chuẩn bị vụ chiêm xuân: Quản lý chất lượng giống, sử dụng nước tưới tiết kiệm
Đối diện nhiều thách thức
Theo kế hoạch, vụ chiêm xuân năm nay, toàn tỉnh gieo trồng hơn 68,9 nghìn ha, trong đó lúa 48,2 nghìn ha (chiếm gần 70% tổng diện tích gieo trồng). Mặc dù diện tích gieo cấy tương đương năm trước song nông dân lại phải đối diện với thách thức lớn khi giá giống, vật tư liên tục tăng. Khảo sát tại một số cửa hàng kinh doanh giống trên đường Giáp Hải, phường Xương Giang (TP Bắc Giang) cho thấy, hầu hết giá các giống lúa đều tăng từ 3-5 nghìn đồng/kg so với những năm trước. Cụ thể, giống lúa chủ lực được người dân lựa chọn những năm gần đây như: KD18, TBR225, BC15, VNR20, Bắc thơm số 7... đều có giá dao động từ 30-35 nghìn đồng/kg. Trong khi đó, một số giống lúa lai ba dòng như: BTE-1, TH3-3…có giá gần 100 nghìn đồng/kg. Tương tự, giá các loại phân bón cũng tăng cao, trong đó phân đạm ở mức 17 nghìn đồng/kg, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái; các loại phân NPK tăng 30-40% so với cùng kỳ. Anh Vũ Văn Đường, thủ kho Công ty TNHH Hùng Minh Phúc, phường Dĩnh Kế (TP Bắc Giang) cho biết: “Do giá vật tư tăng cao, sức mua chậm nên đợt này chúng tôi chỉ nhập 2 nghìn tấn phân bón các loại, giảm một nửa so với vụ chiêm xuân năm ngoái. Mặc dù vậy sức mua không lớn, hàng tồn trong kho nhiều”.
![]() |
Tổ công tác Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật kiểm tra chất lượng giống lúa ở một cơ sở kinh doanh tại TP Bắc Giang. |
Cùng với khó khăn về giống, phân bón, vụ chiêm xuân này nguồn nước phục vụ sản xuất cũng hạn chế khi mực nước ở các hồ chỉ đạt khoảng 65-70% dung tích, thậm chí có hồ chỉ đạt khoảng 20% công suất thiết kế. Ví như hồ Đồng Man, xã Biển Động (Lục Ngạn) hiện mực nước chỉ đạt 20%; hồ Cây Đa, xã Đông Phú (Lục Nam) đạt 24,56%; hồ Ba Bãi, xã Bảo Sơn (Lục Nam) đạt 18,27%… Hay như hồ Khe Đặng, xã Vĩnh An (Sơn Động), dù mực nước đang ở cao trình 89,5 m, tương đương 77% dung tích song do phải điều tiết phục vụ nước sinh hoạt nên không thể tận dụng bơm lượng nước chết trong hồ. Do đó lượng nước hữu ích cũng chỉ đạt khoảng 52%. Ông Hoàng Quốc Bảo, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Bắc Sông Thương cho biết: “Vụ chiêm xuân này, công ty bảo đảm cung cấp nước tưới cho khoảng 18 nghìn ha tại 5 huyện, TP. Tuy nhiên, do mực nước tại các hồ xuống thấp, nguy cơ sẽ có khoảng hơn 1 nghìn ha không có nước để gieo cấy, tập trung tại các huyện: Lục Nam, Lục Ngạn và Sơn Động”.
Chuyển đổi cơ cấu cây trồng
Trước diễn biến khó lường của thị trường giống, phân bón, từ giữa tháng 11, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thành lập tổ công tác, tiến hành kiểm tra các cơ sở hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng. Qua kiểm tra 26 cơ sở tại các huyện: Lạng Giang, Lục Nam và Lục Ngạn, tổ công tác phát hiện, lập biên bản xử lý 4 trường hợp vi phạm với tổng số tiền hơn 14 triệu đồng. Điển hình, xử phạt bà Nguyễn Thị Hoa ở thôn Ao Vè, xã Vô Tranh (Lục Nam) kinh doanh phân bón NPK Hà Lan 16-9-21+TE có hàm lượng K2O, SiO2 và phân bón Miền Nam 16-16-8+9S có hàm lượng K2O không phù hợp quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Mới đây, cùng tổ công tác kiểm tra tại cơ sở kinh doanh giống Quang Chắt, phường Xương Giang, chủ cơ sở cam kết không tăng giá giống dù giá nhập vào tăng 3 nghìn đồng/kg. Song qua kiểm tra chủ cơ sở không thực hiện niêm yết giá các loại thóc giống. Ông Nguyễn Xuân Dũng, Trưởng phòng Hành chính - Thanh tra (Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật) cho biết: “Từ nay đến khi bước vào vụ, chúng tôi sẽ kiểm tra, lấy mẫu đối với một số giống, phân bón mới. Khuyến cáo người dân chuyển sang bón phân hữu cơ bởi loại phân này rẻ (6-7 nghìn đồng/kg) trong khi giá không tăng nhiều so với năm trước”.
Vụ chiêm xuân này, UBND tỉnh sẽ dành kinh phí hỗ trợ 50% giá giống lúa chất lượng đối với các vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô từ 10 ha trở lên (riêng các huyện Sơn Động, Lục Ngạn và Yên Thế có quy mô từ 5 ha trở lên). Diện tích hỗ trợ 6 nghìn ha với tổng kinh phí hơn 5 tỷ đồng được trích từ nguồn hỗ trợ chuỗi liên kết theo Nghị quyết số 44/2020/NQ-HĐND ngày 9/12/2020 của HĐND tỉnh. |
Theo nhận định của cơ quan chuyên môn, tiết đại hàn sẽ xảy ra vào ngày 21/1/2022 (tức 19/12 âm lịch), đây là giai đoạn dự báo có tần suất rét đậm nhất trong năm. Do đó tùy vào từng giống lúa, các địa phương bố trí thời vụ gieo cấy phù hợp để lúa phân hóa đòng, trỗ bông gặp thời tiết thuận lợi, tránh gặp rét nàng Bân khi lúa trỗ. Đối với diện tích khó nước tưới, người dân chủ động chuyển sang trồng các loại cây trồng khác cần ít nước. Thực hiện chỉ đạo này, Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi Lục Ngạn rà soát, thống kê hơn 104 ha thiếu nước, cần phải chuyển đổi, tập trung tại các xã: Yên Định, Vĩnh An (Sơn Động) và Biển Động (Lục Ngạn). Tương tự, cơ quan chuyên môn của huyện Lục Nam cũng xác định gần 500 ha cần phải chuyển đổi do thiếu nước.
Với chức năng của mình, Chi cục Thủy lợi (Sở Nông nghiệp và PTNT) có công văn đề nghị các địa phương, đơn vị chủ động xây dựng kế hoạch phòng chống hạn, nhất là đối với các khu vực nguy cơ thiếu nước cao; tập trung thực hiện nạo vét kênh mương nội đồng và vận động người dân ở cuối nguồn nước chuyển đổi cây trồng phù hợp. Ông Phạm Văn Đưởng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi thông tin: “Năm ngoái, chúng tôi đã khuyến cáo người dân tại một số khu vực chuyển đổi cơ cấu cây trồng song do tập quán canh tác nên người dân chủ quan, không thực hiện dẫn đến chất lượng, sản lượng cây trồng tại một số khu vực giảm. Để bảo đảm vụ chiêm xuân thắng lợi, cùng với thực hiện tưới tiết kiệm, người dân cần chủ động chuyển đổi những diện tích khó nước tưới sang cây trồng khác”.
Bài, ảnh: Sỹ Quyết
Ý kiến bạn đọc (0)