Thuốc kém chất lượng khó thu hồi
Liên tục ngừng lưu hành thuốc
Trong tháng 10-2019, thực hiện sự chỉ đạo của Cục Quản lý Dược, Sở Y tế đã thông báo thu hồi 7 lô thuốc gồm cả hàng nội và ngoại nhập không bảo đảm tiêu chuẩn về hàm lượng, độ hòa tan, chứa hoạt chất nguy hại.
![]() |
Giao dịch tại Nhà thuốc Thủy Khoa, đường Lê Lợi (TP Bắc Giang). |
Theo Phòng Nghiệp vụ Dược (Sở Y tế), từ đầu năm đến nay, Bộ Y tế liên tiếp phát hiện 29 lô thuốc kém chất lượng cho thấy công tác hậu kiểm của ngành đã phát huy hiệu quả. Khi nhận được thông báo về mặt hàng chưa đạt tiêu chuẩn, các cơ sở kinh doanh, sử dụng tân dược đã ngừng lưu hành nhưng việc thu hồi gặp nhiều khó khăn. Từ năm 2017 đến tháng 10-2019 có gần 100 lô thuốc không đạt chất lượng bị đình chỉ lưu hành nhưng Sở Y tế mới thu hồi được 2 lô với số lượng rất ít.
Điều đáng lo ngại là hầu hết các loại thuốc khi bị phát hiện kém chất lượng đều đã lưu hành rộng rãi trên thị trường trong thời gian dài và người bệnh đã sử dụng. Khi có quyết định thu hồi, lượng thuốc còn rất ít hoặc đã không còn.
Hơn nữa, khi bị phát hiện lô thuốc không đạt tiêu chuẩn, nhà sản xuất, doanh nghiệp nhập khẩu cũng chưa công bố rộng rãi cụ thể số lượng thuốc đã tiêu thụ ra thị trường. Theo Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa, nhà sản xuất phải bồi thường thiệt hại cho người bệnh do bán sản phẩm chưa bảo đảm chất lượng. Tuy nhiên, trên địa bàn tỉnh chưa có bệnh nhân được bồi thường thiệt hại do uống phải thuốc kém chất lượng.
Bên cạnh đó, hệ thống phân phối dược phẩm ở nước ta có nhiều khâu trung gian, hầu hết các nhà thuốc, quầy thuốc vẫn bán thuốc không theo đơn nên rất khó truy xuất quá trình phân phối, cung cấp. Từ tháng 1-2019, các cơ sở bán lẻ thuốc trên địa bàn tỉnh đã thực hiện việc kết nối với phần mềm quản lý quốc gia để kiểm soát chất lượng dược phẩm. Tuy nhiên, các nhà thuốc, quầy thuốc chưa thường xuyên cập nhật đầy đủ hoạt động mua bán thuốc nên chưa phát huy hiệu quả phần mềm này trong việc kiểm soát nguồn gốc, chất lượng sản phẩm.
Chú trọng tiền kiểm
Trong quá trình điều trị cho bệnh nhân, bác sĩ Thân Sơn Tùng, Trưởng khoa Hồi sức tích cực và chống độc (Bệnh viện Đa khoa tỉnh) cho hay: Nếu sử dụng thuốc kém chất lượng vừa thiệt hại về kinh tế vừa không khỏi bệnh mà còn có nguy cơ mắc thêm bệnh. Uống phải thuốc kém chất lượng có thể bị dị ứng, ngộ độc, thậm chí dẫn tới suy thận, suy gan, nhiễm trùng máu, tử vong. Nguy hiểm là vậy song thực tế người bệnh không thể nhận biết được thuốc kém chất lượng. Ngay cả bác sĩ, dược sĩ cũng phụ thuộc hoàn toàn vào công tác kiểm định của cơ quan chức năng.
Từ năm 2017 đến tháng 10-2019 có gần 100 lô thuốc không đạt chất lượng bị đình chỉ lưu hành nhưng Sở Y tế mới thu hồi được 2 lô với số lượng rất ít. |
Được biết, Sở Y tế chỉ đạo Trung tâm Kiểm nghiệm Bắc Giang thường xuyên lấy mẫu thuốc bất kỳ, đột xuất ở các cơ sở bán lẻ để kiểm tra chất lượng dược phẩm. Khi phát hiện vi phạm, Sở sẽ báo cáo, đề xuất Cục quản lý Dược để có quyết định thu hồi kịp thời. Tuy nhiên, năng lực của Trung tâm Kiểm nghiệm tỉnh cũng chỉ đánh giá được những hoạt chất tân dược thông thường, ở những loại thuốc phổ thông, còn biệt dược vẫn phải gửi mẫu tới Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương.
Ông Từ Quốc Hiệu, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Để kiểm soát chất lượng tân dược, hiện nay, Sở Y tế tiếp tục chỉ đạo các doanh nghiệp, cơ sở bán lẻ, đơn vị điều trị thực hiện đúng phạm vi đã được cấp phép, nghiêm cấm buôn bán, lưu hành, chỉ định dùng thuốc không rõ nguồn gốc, thuốc hết hạn sử dụng, thuốc đã có thông báo thu hồi.
Trước mắt, Sở tiến hành giám sát quá trình lưu thông hàng hóa, hậu kiểm thị trường thuốc chặt chẽ; sát sao đôn đốc các doanh nghiệp, cơ sở bán lẻ, đơn vị điều trị khẩn trương gia hạn thu hồi; báo cáo cụ thể số lượng lô thuốc không đạt chất lượng đã bán ra, số lượng chưa bán để thu hồi và hủy theo quy định; xử lý nghiêm cơ sở không chấp hành, chấp hành không đúng thời gian việc thu hồi.
Chỉ đạo Phòng Quản lý hành nghề y dược tư nhân (Sở Y tế) tiếp tục hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, giám sát thực hiện kết nối liên thông và cập nhật đầy đủ thông tin mua bán dược phẩm vào phần mềm quản lý chung (http://duocquocgia.com.vn) tại các nhà thuốc, quầy thuốc để người dân dễ dàng tiếp cận tra cứu thông tin về nguồn gốc xuất xứ, hạn sử dụng qua điện thoại, máy tính.
Đồng thời, Sở kiến nghị Bộ Y tế tập trung nâng cao năng lực kiểm nghiệm sản phẩm tân dược trước khi đưa vào lưu hành; xử lý nghiêm những doanh nghiệp nhập khẩu, phân phối dược phẩm không đạt tiêu chuẩn.
Duy Minh
Ý kiến bạn đọc (0)