Ra quân dọn vệ sinh môi trường ở xã Cao Xá (Tân Yên).  Ảnh: Châu Giang

Xin ông đánh giá khái quát kết quả ra quân Chiến dịch cao điểm VSMT ? 

Ban Thường vụ (BTV) Tỉnh ủy phát động Chiến dịch cao điểm VSMT từ ngày 1-6 đến 30-8 năm nay. Đúng ngày Môi trường Thế giới 5-6, UBND tỉnh tổ chức ra quân tại Khu công nghiệp (KCN) Song Khê - Nội Hoàng với sự tham gia của gần 1 nghìn đại biểu. Ngay sau lễ phát động, các đại biểu đã thu gom, vận chuyển khoảng 100 m3 rác tồn lưu ven quốc lộ 37 đoạn chạy qua KCN này. UBND các huyện, TP đồng loạt tổ chức hoạt động tuyên truyền, ra quân dọn vệ sinh, xử lý các điểm tồn lưu rác thải, vớt và xử lý rác thải tại kênh mương, cấp phát thiết bị VSMT. Các hoạt động này góp phần tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động về VSMT.

Bên cạnh kết quả nêu trên, việc thực hiện Chiến dịch ở nhiều địa phương chưa quyết liệt, còn hình thức, có nơi, có lúc làm qua loa, đại khái. Tại nơi công cộng, bên đường giao thông, trên kênh mương vẫn còn điểm tập kết rác không đúng nơi quy định. Tình trạng xả thải bừa bãi vẫn diễn ra, thậm chí có nơi mới thu gom đã phát sinh rác tồn lưu. 

Ví như cạnh quốc lộ 37, đoạn qua KCN Song Khê -Nội Hoàng là nơi tổ chức lễ phát động của tỉnh có hai điểm tồn lưu rác được dọn vệ sinh sạch sẽ. Sau đó, Sở TN&MT kiểm tra tại đây phát hiện rác mới phát sinh và đã có văn bản gửi UBND huyện Yên Dũng chỉ đạo các xã chấm dứt tình trạng này. Các huyện như: Tân Yên, Lạng Giang, Yên Dũng tích cực triển khai nhưng vẫn chưa giải quyết dứt điểm. Huyện Lục Nam, Việt Yên, Hiệp Hòa, Yên Thế có hoạt động hưởng ứng nhưng chưa tạo lan tỏa sâu rộng. Huyện Lục Ngạn, Sơn Động chưa chú trọng ra quân hưởng ứng, kết quả không cao. Các tổ công tác của Sở TN&MT rà soát, phát hiện vẫn còn 45 điểm  tồn lưu chưa xử lý. 

Theo ông vì sao có tình trạng như vậy? Trách nhiệm thuộc về ai?

Nguyên nhân là do sự thiếu quyết liệt của cấp ủy, chính quyền địa phương trong tổ chức, triển khai thực hiện và ý thức người dân về VSMT chưa cao. Nhiều địa phương chưa quan tâm bố trí khu vực lưu rác tạm thời để dân có chỗ đổ rác; chưa có tổ, đội VSMT chuyên trách thu gom rác; chưa thường xuyên tuyên truyền, kiểm tra, xử lý nghiêm trường hợp vứt rác bừa bãi xuống kênh, ngòi, nơi công cộng… Theo tôi, trách nhiệm chính thuộc về người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương chưa triển khai, thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh.

Trước tình trạng trên, ngành có đề xuất gì với các huyện, TP? 

Đề nghị UBND các huyện, TP tiếp tục tuyên truyền để người dân hiểu việc thu gom, xử lý rác thải là trách nhiệm chung, phải duy trì thường xuyên, liên tục. Cấp ủy, chính quyền các cấp tích cực vào cuộc, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện. Nghiêm túc thực hiện chủ trương giải quyết vấn đề môi trường theo Kết luận số 43-KL/TU của BTV Tỉnh ủy. 

UBND các huyện, TP chỉ đạo các xã chưa có bãi tập kết rác và xử lý tập trung phải bố trí điểm tập kết; thành lập và duy trì hoạt động hiệu quả tổ VSMT; tăng cường tuần tra, kiểm soát, phát hiện và xử lý nghiêm trường hợp xả rác thải, động vật chết không đúng nơi quy định; thường xuyên làm tốt việc bảo đảm VSMT, thu gom rác thải để không có điểm tồn lưu, làm mất cảnh quan, cản trở dòng chảy.

Sau lễ ra quân chiến dịch vệ sinh môi trường của tỉnh, tại quốc lộ 17, đoạn qua KCN Song Khê - Nội Hoàng lại xuất hiện điểm rác tồn lưu. Ảnh chụp ngày 27-8.

Hằng năm, chúng ta đều có tuần lễ VSMT hoặc tháng cao điểm VSMT, năm nay chiến dịch với quyết tâm cao để BVMT sống. Tuy nhiên có ý kiến cho rằng việc tổ chức các đợt cao điểm này còn hình thức, quan điểm của ông thế nào?  

Tuần lễ, tháng cao điểm VSMT hằng năm, cũng như Chiến dịch cao điểm VSMT năm nay đều hướng tới mục đích là huy động sự tham gia của các cấp, ngành và toàn dân đối với công tác này, tạo sự chuyển biến trong nhận thức, ý thức cộng đồng về thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải, chất thải, góp phần giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường nông thôn. Từ đó tích cực tham gia các hoạt động BVMT trong Chiến dịch và tiếp tục duy trì nền nếp công tác này thời gian tiếp theo. Việc thực hiện cơ bản đạt mục đích nêu trên nhưng ở một số nơi còn hình thức, ra quân chiếu lệ. Theo tôi, vẫn cần có các tuần lễ, tháng cao điểm, chiến dịch nhưng phải tạo chuyển biến rõ nét hơn. Cần nghiêm túc phê bình, gắn trách nhiệm người đứng đầu đơn vị, địa phương trong mỗi đợt ra quân, tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”, “phát” mà không “động”.  

BVMT là bảo vệ cuộc sống của chính chúng ta. Vậy làm thế nào để không chỉ những chiến dịch cao điểm mà ngày nào, mỗi người dân, mỗi đơn vị cũng như các địa phương đều quan tâm thực hiện tốt công tác này thưa ông? 

Phải nâng cao ý thức cho người dân, tạo thành thói quen, nếp sống trong đời sống thường ngày. Đồng thời các cấp ủy, chính quyền thường xuyên vào cuộc, chỉ đạo sát sao, phải lựa chọn công nghệ, đầu tư khu vực xử lý rác thải sinh hoạt tập trung phù hợp, bảo đảm về môi trường, tạo lòng tin cho nhân dân. Cùng đó có hình thức xử lý nghiêm  trường hợp cố tình vi phạm để răn đe trong thực thi pháp luật. 

Cảm ơn ông!

Cao Minh Ngọc (thực hiện)