Nhân rộng mô hình giảm nghèo hiệu quả, hạn chế tái nghèo
Giai đoạn 2016-2020, công tác giảm nghèo trên địa bàn tỉnh có chuyển biến tích cực. Ông đánh giá như thế nào về tính bền vững của kết quả đã đạt được?
Từ chăn nuôi gà, nhiều hộ dân ở xã Cấm Sơn (Lục Ngạn) thoát nghèo. |
Theo kết quả rà soát năm 2019, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh giảm còn 5,05%; ước đến hết năm 2020, giảm còn khoảng 3%. Tỷ lệ hộ nghèo giai đoạn 2016-2020 giảm bình quân 2,2%/năm, vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XVIII 0,22%. Tỉnh đã hoàn thành mục tiêu xóa 100% hộ nghèo là người có công với cách mạng, quyết tâm không để phát sinh hộ nghèo là người có công.
Cùng với giảm nghèo, công tác an sinh xã hội được bảo đảm. Hơn 3,6 nghìn hộ nghèo được hỗ trợ nhà ở (trong đó có hơn 1,8 nghìn nhà đại đoàn kết); 113 nghìn lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn ưu đãi với tổng dư nợ đạt hơn 4,4 nghìn tỷ đồng...
Với những kết quả cụ thể hiện nay, có thể khẳng định công tác giảm nghèo của tỉnh đã thể hiện rõ tỷ lệ tái nghèo thấp, chỉ khoảng 0,68%. Với các nguồn hỗ trợ, nhiều hộ nghèo đã mạnh dạn, năng động xây dựng mô hình sản xuất hiệu quả, trở thành hộ khá, giàu.
Với việc thay đổi tiêu chí đánh giá đa chiều áp dụng cho giai đoạn này, các dịch vụ xã hội cơ bản đã đến với người nghèo. Đặc biệt, phương thức hỗ trợ chuyển dần từ “cho không” sang đối ứng một phần đã triệt tiêu tư tưởng trông chờ, ỷ lại của người nghèo, giúp họ thay đổi tư duy, có động lực vươn lên thoát nghèo bền vững.
Ông có thể cho biết những kinh nghiệm của tỉnh trong công tác giảm nghèo?
Hội Chữ thập đỏ tỉnh tổ chức khám sức khỏe cho người nghèo huyện Yên Thế. |
Công tác giảm nghèo của tỉnh thu được kết quả nổi bật và được T.Ư đánh giá cao. Để có được những con số ấn tượng đã nêu ở trên, trước hết, yếu tố quan trọng, có tính quyết định vẫn là sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng và chính quyền các cấp. Ngoài triển khai, áp dụng đầy đủ các chính sách của Đảng, Nhà nước với hộ nghèo, tỉnh đã cân đối bố trí nguồn lực hỗ trợ người nghèo thông qua một số chính sách đặc thù như:
Đầu tư cơ sở hạ tầng cho vùng nghèo (36 thôn, bản đặc biệt khó khăn nhất tỉnh); cho vay vốn ưu đãi, làm nhà ở; hỗ trợ mua thẻ BHYT cho hộ cận nghèo, hộ làm nông, lâm nghiệp có mức sống trung bình... Khi được bảo đảm về an sinh xã hội, có mức sống đạt trung bình trở lên thì người nghèo sẽ yên tâm lao động, nâng cao thu nhập.
Các nguồn vốn đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng, nhất là về giao thông, thủy lợi, thương mại phục vụ tiêu thụ hàng hóa được lồng ghép phù hợp, ưu tiên cho vùng núi, thôn, xã đặc biệt khó khăn. Đồng thời, lựa chọn triển khai các mô hình giảm nghèo, hỗ trợ sinh kế phù hợp với điều kiện địa phương, tạo nên những vùng sản xuất hàng hóa tập trung. Đây chính là điều kiện thuận lợi để bà con tiêu thụ, tăng giá trị sản phẩm.
Thực tế, người nghèo được hỗ trợ cây, con giống, vật tư nông nghiệp, áp dụng kỹ thuật đã xây dựng những mô hình giảm nghèo bền vững như: Nuôi bò sinh sản ở Yên Thế; trồng rừng, nuôi dê, ong mật ở Sơn Động; trồng cam, bưởi ở Lục Ngạn, Lục Nam.
Bên cạnh yếu tố nguồn lực đầu tư, cơ chế hỗ trợ, lựa chọn mô hình giảm nghèo để nhân rộng, công tác giải quyết việc làm, giảm tỷ lệ lao động thất nghiệp, chuyển đổi lực lượng lao động từ nông nghiệp sang công nghiệp, dịch vụ cũng đã và đang được các cấp, ngành, địa phương quan tâm, góp phần giảm nghèo bền vững.
Những khó khăn do dịch Covid-19 và thiên tai ở miền Trung tác động như thế nào đến công tác giảm nghèo của tỉnh, thưa ông?
Từ cuối năm 2019 đến nay, không chỉ trong tỉnh mà cả nước và thế giới đều chịu ảnh hưởng lớn của dịch Covid-19. Thiên tai ở miền Trung vừa qua gây tổn thất nặng nề về người và tài sản. Những yếu tố khách quan này đã tác động không nhỏ đến tình hình KT-XH, đời sống nhân dân.
Nhiều lao động bị mất việc làm, không có thu nhập, không bảo đảm mức sống tối thiểu; một số mặt hàng thiết yếu có xu hướng tăng giá đã ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống hộ nghèo. Mọi hoạt động sản xuất của người dân nói chung và đối tượng yếu thế nói riêng đều bị ảnh hưởng, nhất là quá trình sản xuất, lưu thông, tiêu thụ sản phẩm gặp khó khăn, dẫn tới giảm sút thu nhập.
Dù đã có văn bản trình Chính phủ thông qua chuẩn nghèo áp dụng cho giai đoạn mới 2021-2025 nhưng đến nay, Bộ LĐTBXH chưa chính thức công bố để áp dụng. Bởi vào thời điểm khó khăn này, ngân sách các cấp ưu tiên dành cho công tác phòng dịch, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng để khôi phục nền kinh tế thì bộ tiêu chí cho giai đoạn mới cần được đánh giá, cân nhắc kỹ.
Vì vậy hiện nay, không chỉ Bắc Giang mà các tỉnh, TP khác trong cả nước, việc triển khai công tác rà soát hộ nghèo vẫn theo chuẩn nghèo cũ.
Xin ông cho biết, giai đoạn 2021-2025, Sở LĐTBXH tham mưu triển khai những giải pháp nào để nâng cao hơn nữa hiệu quả giảm nghèo?
Trên cơ sở dự kiến chuẩn nghèo của T.Ư, căn cứ vào điều kiện thực tế của tỉnh, Sở LĐTBXH đã tham mưu với UBND tỉnh định hướng mục tiêu chung của công tác giảm nghèo trong giai đoạn mới 2021-2025 là: Giảm nghèo bền vững, hạn chế tái nghèo, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, cải thiện đời sống, tăng thu nhập cho người dân.
Mục tiêu cụ thể trong giai đoạn là giảm tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh bình quân từ 1-1,5%/năm; khu vực các xã đặc biệt khó khăn giảm bình quân từ 4-5%/năm; giảm số xã, thôn thuộc diện đặc biệt khó khăn.
Để hoàn thành mục tiêu này, với vai trò của cơ quan thường trực, Sở tập trung tham mưu triển khai các giải pháp: Nghiên cứu xây dựng các chương trình, kế hoạch, chính sách đặc thù trên cơ sở gắn mục tiêu giảm nghèo của từng năm, từng giai đoạn với kế hoạch phát triển KT- XH của tỉnh, ưu tiên cho vùng khó khăn, người nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm thay đổi nhận thức của người dân trong thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững. Lựa chọn để triển khai, nhân rộng các mô hình giảm nghèo phù hợp, xây dựng vùng sản xuất hàng hóa, nâng cao giá trị sản phẩm, thu nhập cho người dân. Thu hút, kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư về vùng khó khăn, miền núi nhằm tạo việc làm ổn định cho lao động nông thôn.
Về cơ chế hỗ trợ, tiếp tục chuyển đổi từ “cho không” sang đối ứng một phần, tạo động lực để mỗi người nghèo vươn lên; huy động xã hội hóa, kêu gọi các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân ủng hộ người nghèo cải thiện nhà ở, có vốn sản xuất, được tiếp cận đầy đủ các dịch vụ xã hội cơ bản giúp giảm nghèo bền vững.
Xin cảm ơn ông!
Kim Hiếu - Đỗ Quyên (thực hiện)
Ý kiến bạn đọc (0)