5 năm qua, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh đã truy tố 29 vụ án giết người mà nạn nhân và bị can là tình thân trong gia đình. Trong đó có 7 vụ chồng giết vợ, 4 vụ vợ giết chồng, 6 vụ con giết bố, mẹ, 12 vụ giết người thân trong gia đình gây hoang mang, bức xúc trong nhân dân. Nguyên nhân các vụ án chủ yếu do mâu thuẫn nội bộ kéo dài, không được giải quyết kịp thời hoặc do cha mẹ áp dụng phương pháp giáo dục không hợp lý dẫn tới nảy sinh tiêu cực trong con cái.

Cán bộ Viện KSND huyện Việt Yên trao đổi về biện pháp ngăn ngừa bạo hành trong gia đình.

Ví như vụ án xảy ra ngày 6/3/2021 tại thôn Hoàng Liên, xã Hoàng An (Hiệp Hòa). Con trai là Nguyễn Tất Cường (SN 1988), trú tại thôn Hoàng Liên nghiện ma túy và có tiền sử mắc bệnh tâm thần. Để con không đi lang thang, ông Nguyễn Văn Quang (SN 1956) đã xích chân con vào cầu thang, thỉnh thoảng mới tháo xích để Cường đi lại. Tức giận vì điều đó, Cường đem thanh chấn song cửa sổ gỗ để sẵn trước hiên nhà, chờ cơ hội đánh bố mình. Khoảng 19 giờ cùng ngày, sau khi ăn giỗ về, ông Quang ngồi hút thuốc lào tại hiên nhà thì bất ngờ bị Cường cầm gậy gỗ tấn công vào đầu. Nạn nhân bỏ chạy nhưng vẫn bị con trai đuổi đánh dẫn đến tử vong.

Hay như vụ chồng sát hại vợ tại thôn Cổ Mân, xã Yên Sơn (Lục Nam). Thường xuyên rượu chè bê tha, mỗi khi về nhà Nguyễn Trọng Chức (SN 1990) lại hành hạ người thân. Tối 4/11/2019, về nhà khi đã say, Chức chửi bới, đánh đuổi mẹ già và hai con nhỏ. Để ngăn đối tượng, mẹ và vợ hắn phải lấy dây trói lại. Vợ ngồi canh Chức một lúc rồi ngủ say. Đối tượng tự cởi trói rồi lấy một khúc gỗ đập liên tiếp vào đầu vợ mình cho đến khi nạn nhân tử vong. Ngày 15/5/2020, Tòa án nhân dân tỉnh đã tuyên phạt Nguyễn Trọng Chức 17 năm tù về tội giết người.

Theo nhận định của cơ quan tố tụng, đối với những vụ án vợ gây thương tích hoặc sát hại chồng thì nguyên nhân chủ yếu là do người vợ bị bạo hành trong thời gian dài nên dẫn tới phạm tội. Thời điểm xảy ra các vụ án, bị cáo thường là người bị hành hung trước, sau đó vì tức giận quá nên đã gây ra trọng tội. Đơn cử như vụ án vợ giết chồng tại thôn Thành Long, xã Yên Lư (Yên Dũng) đầu năm nay.

Trong cuộc sống sinh hoạt, Dương Xuân Mận (SN 1972) ở thôn Thành Long thường uống rượu say, gây sự, chửi vợ là Nguyễn Thị Nga (SN 1980). Buổi trưa 9/2, Mận uống rượu, xảy ra xích mích với một người quen, lệnh khệnh về thì bị ngã ở bậc thềm. Phát hiện chồng nằm ở nền nhà, quần áo bẩn ướt, Nga đến nâng dậy thì bị chồng túm tóc, bóp cổ, chửi và đe dọa đánh. 

"Con giun xéo mãi cũng quằn", ấm ức, uất hận vì mình bao năm nhẫn nhịn, một lòng chăm sóc chồng mà vẫn bị đánh, sỉ nhục, nên Nga đã giận dữ lấy dây vải trói tay, dùng băng dính bịt miệng Mận rồi dìm đầu chồng vào thau nước. Hậu quả, ông Mận bị chết do ngạt nước. Trước đó, tại xã Tân Mộc (Lục Ngạn) và xã Đông Hưng (Lục Nam) cũng xảy ra hai vụ trọng án mà nguyên nhân do người phụ nữ bị bạo hành, đối xử tệ bạc kéo dài dẫn đến uất ức dồn nén. Trong quá trình phản kháng đã sát hại người thân.

Kiểm sát viên Nguyễn Ngọc Cường, Trưởng phòng 2 (Viện KSND tỉnh) cho biết: Thực tế cho thấy, bạo hành gia đình thường diễn ra trong thời gian dài trước khi được phát hiện hoặc khi kết thúc thì đã gây ra những hậu quả đau lòng. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng này do nạn nhân bị bạo hành thường có xu hướng cam chịu, xấu hổ với người thân nhất là với gia đình bố mẹ đẻ, sợ tố cáo. Uất ức dồn nén lâu ngày nên khi vượt quá ngưỡng chịu đựng, các nạn nhân sẽ có những phản kháng vượt ngoài kiểm soát dẫn tới phạm pháp.

Bên cạnh đó, nguyên nhân dẫn tới bạo hành gia đình diễn ra kéo dài là do việc phòng ngừa ngay từ cơ sở còn hạn chế. Mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân không được giải quyết sớm từ khi mới phát sinh hay ngại can thiệp, tố cáo vi phạm cũng là nguyên nhân dẫn đến bạo hành. Ở những gia đình có trẻ nhỏ, những hành vi bạo lực trong gia đình thường ảnh hưởng tiêu cực đến việc hình thành nhân cách của chúng. Nhiều trẻ có xu hướng giải quyết mọi chuyện bằng bạo lực khi thường xuyên phải chứng kiến cha mẹ đánh, chửi nhau. Do đó, việc can thiệp ngay từ khi phát sinh mâu thuẫn, nắm chắc tình hình các hộ trên địa bàn quản lý sẽ nâng cao hiệu quả công tác hòa giải, ngăn ngừa bạo lực.

Một trong những giải pháp là củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ hòa giải, trung tâm trợ giúp pháp lý trong phổ biến các quy định pháp luật về phòng, chống bạo lực, những vấn đề dễ phát sinh mâu thuẫn, tranh chấp trong gia đình. Qua đó giúp quần chúng nhân dân nâng cao nhận thức, có biện pháp ngăn ngừa.

Theo đồng chí Nguyễn Xuân Hùng, Phó Viện trưởng phụ trách Viện KSND tỉnh, thực tế cho thấy, bạo lực gia đình kéo dài thường tiềm ẩn những yếu tố phức tạp về an ninh trật tự. Làm tốt công tác tuyên truyền sẽ giúp thay đổi nhận thức, hành vi trong ứng xử gia đình. Do đó, bên cạnh xử lý nghiêm các vụ án về bạo lực gia đình thì đơn vị chỉ đạo ngành Kiểm sát trong tỉnh đẩy mạnh phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng tăng cường xét xử điểm, góp phần nâng cao hiệu quả răn đe, phòng ngừa.

Phát huy vai trò các câu lạc bộ, giảm bạo lực gia đình

(BGĐT) - Là tổ chức tập hợp những người có uy tín, nhiệt tình, trách nhiệm với phong trào của địa phương, thời gian qua, các câu lạc bộ (CLB) phòng, chống bạo lực gia đình (PCBLGĐ) trên địa bàn tỉnh Bắc Giang đã hoạt động tích cực, hiệu quả. Từ đó, góp phần xây dựng gia đình hòa thuận, hạnh phúc. 

Truyền thông “Phòng chống xâm hại trẻ em, bạo lực gia đình”

(BGĐT)- Ngày 23/9, Huyện đoàn Lục Ngạn (Bắc Giang) phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện tổ chức chương trình truyền thông “Phòng chống xâm hại trẻ em, bạo lực gia đình” cho trên 400 học sinh Trường THCS Phượng Sơn. 

Tuyên truyền Luật Hôn nhân và gia đình, phòng chống bạo lực gia đình cho phụ nữ

(BGĐT) - Ngày 12-11, Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Lục Nam (Bắc Giang) phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh tổ chức hội nghị tuyên truyền luật hôn nhân và gia đình, phòng chống bạo lực gia đình.