Những năm gần đây, chăn nuôi của Việt Nam phát triển nhanh chóng theo hướng thâm canh, chuyển dịch từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang chăn nuôi trang trại tập trung, quy mô lớn. Sự phát triển khiến cho vấn nạn ô nhiễm môi trường vốn đã nóng, nay lại càng trở nên nhức nhối. Để khắc phục tình trạng này, thời gian qua Việt Nam đã áp dụng nhiều giải pháp. Trong đó không thể không kể đến mô hình xử lý toàn diện chất thải chăn nuôi quy mô trang trại của Dự án hỗ trợ nông nghiệp Các bon thấp (LCASP). Mô hình được áp dụng tại 10 địa phương gồm: Bắc Giang, Lào Cai, Sơn La, Phú Thọ, Nam Định, Hà Tĩnh, Bình Định, Tiền Giang, Bến Tre và Sóc Trăng. Sau 5 năm triển khai thực hiện, hầu hết các trang trại áp dụng mô hình xử lý chất thải chăn nuôi LCASP, đã mang lại hiệu quả rất tích cực.

Trang trại chăn nuôi nhà ông Bùi Đức Luận tại Phú Thọ là một ví dụ điển hình. Với quy mô 200 lợn nái và trên 2.000 lợn thịt thương phẩm, hàng ngày lượng chất thải thải ra môi trường rất lớn. Để xử lý nguồn chất thải này, trang trại của ông có xây dựng 1 hầm khí sinh học (KSH) 500 m3 với chi phí hơn 80 triệu đồng. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng bể khí sinh học, gia đình ông thấy vẫn còn tồn tại những nhược điểm mà trang trại chưa khắc phục được. Chính vì thế, năm 2016 ông tham gia Dự án LCASP và được hỗ trợ 1 máy tách ép phân. Từ khi có máy ép phân này, trang trại chăn nuôi của ông không còn xảy ra tình trạng ô nhiễm, giảm tải khối lượng phân lớn cho hầm KSH, đồng thời có thêm thu nhập từ tiền bán phân sau khi tách.

Máy tách ép phân tại trang trại của ông Bùi Đức Luận.

Gia đình bà Nguyễn Thị Hoàn, thôn Đụn 2, xã An Dương (Tên Yên) có vườn cây ăn quả rộng hơn 4 ha, hệ thống trang trại nuôi lợn lớn, sử dụng hầm biogas để xử lý chất thải. Do thói quen sử dụng nhiều nước trong quá trình chăn nuôi dẫn đến quá trình xử lý hầm biogas thường thải ra rất nhiều nước. Nguồn nước thải này rất dễ gây ô nhiễm môi trường nếu không được sử dụng đúng cách.

Bình chứa nước của hệ thống sử dụng nước thải sau biogas tưới tiết kiệm cho cây trồng.

Bà Nguyễn Thị Hoàn vận hành hệ thống tưới nước tiết kiệm cho cây trồng sử dụng nước thải biogas.

Cuối năm 2017, Dự án LCASP tỉnh Bắc Giang hỗ trợ gia đình bà xây dựng hệ thống sử dụng nước thải sau biogas tưới tiết kiệm cho vườn cây gồm: Bể lắng, bể chứa nước sạch, ống dẫn nước và hệ thống máy bơm nước. Nhờ vậy, bà Hoàn đã tận dụng triệt để nguồn nước thải sau biogas làm nước tưới và phân bón cho cây trồng. Hệ thống bể lắng 5 ngăn, thể tích 24 m3; bể chứa nước sạch 10 m3; máy bơm công suất lớn tưới nước toàn bộ vườn cây. “Chỉ cần mở van nước, khởi động máy bơm, toàn bộ hơn 6 nghìn cây bưởi, cam Đường Canh, cam Vinh... đều được tưới nước có nguồn dinh dưỡng tốt. Cây trồng phát triển nhanh, cho năng suất cao, giảm từ 1-2 nhân công chăm sóc cây trồng”, bà Hoàn chia sẻ.

Toàn bộ vườn cây của gia đình bà Hoàn phát triển xanh tốt, cho quả sai trĩu cành.

Nỗ lực giúp bà con tiếp cận được gói tín dụng

Mặc dù các công nghệ do dự án giới thiệu có tỷ suất lợi nhuận khá cao nhưng vẫn không thể so sánh với tỷ suất lợi nhuận khi đầu tư vào chăn nuôi và các ngành sản xuất khác. Chính vì vậy, Dự án LCASP cũng đã bố trí nguồn vốn vay ưu đãi thông qua Ngân hàng Nông nghiệp và PTNT và Ngân hàng Hợp tác để hỗ trợ người dân vay vốn đầu tư xử lý môi trường.

Để nhân rộng mô hình này, BQL Dự án LCASP đã nỗ lực đưa nguồn vốn đầu tư đến các trang trại. Các sự kiện truyền thông về tín dụng liên tiếp được thực hiện tại 10 tỉnh trong vùng Dự án nhằm kết nối người chăn nuôi với các tổ chức tín dụng.

Sự kiện tín dụng được dự án LCASP tổ chức tại Bình Định

Chuỗi sự kiện có sự góp mặt của đại diện định chế tài chính tham gia Dự án, vì vậy mọi thắc mắc về nguồn vốn đầu tư, về lãi suất, kỳ hạn ...các khoản vay đều được giải đáp thấu đáo.

Có thể khẳng định, chuỗi sự kiện về tín dụng được dự án LCASP tổ chức trong suốt thời gian qua chính là cầu nối giúp bà con hiểu rõ hơn về các gói tín dụng LCASP nói riêng và phát triển nông nghiệp nói chung. Và đây cũng là cách mà dự án LCASP thúc đẩy dòng vốn đầu tư đến với các trang trại có nhu cầu vay vốn để thực hiện các giải pháp xử lý chất thải chăn nuôi.