Cùng con vượt qua áp lực cuộc sống
Gia tăng các vụ học sinh tự tử
Liên tiếp những ngày gần đây xảy ra các vụ tự tử ở giới trẻ. Đó là vụ việc nam sinh lớp 11 Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam (Hà Nội) thiệt mạng do nhảy từ tầng 28 của tòa nhà chung cư đêm 1/4.
Trước đó, vào cuối tháng 3, nữ sinh lớp 9, quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) tìm đến cái chết sau khi có chuyện buồn về kết quả học tập; một học sinh lớp 8 ở TP Bắc Ninh nghi bị trầm cảm tự vẫn tại nhà riêng.
Nhân viên y tế điện não cho bệnh nhân 17 tuổi tại Bệnh viện Tâm thần Bắc Giang. |
Mặc dù 5 năm gần đây, trên địa bàn tỉnh không có trường hợp đau lòng tương tự song theo bác sĩ Mai Thị Thương, Bệnh viện Tâm thần Bắc Giang, hằng năm, bệnh viện tiếp nhận nhiều bệnh nhân dưới 18 tuổi đến khám, điều trị. Nhiều nguyên nhân dẫn đến rối loạn tâm thần ở lứa tuổi học sinh, trong đó có những trường hợp gặp cú sốc về tinh thần hoặc áp lực học tập quá lớn.
Cuối tháng 3/2022, Bệnh viện Tâm thần Bắc Giang tiếp nhận bệnh nhân N.V.Đ (SN 2009) ở xã Bảo Sơn (Lục Nam). Ông nội của Đ cho biết, trong gia đình hai bên nội, ngoại không có ai mắc các bệnh về thần kinh. Trước đó, do dịch bệnh nên Đ thường ở nhà học bài trực tuyến với thầy cô. Gần đây, thấy cháu có biểu hiện cáu gắt, la hét, không giao tiếp với người xung quanh nên gia đình vội đưa đến bệnh viện.
Bác sĩ điều trị liệu pháp tâm lý cho bệnh nhi tại Bệnh viện Tâm thần Bắc Giang. |
Thấu hiểu và sẻ chia
Bà Trịnh Thị Thái, Trưởng Phòng Bảo vệ, chăm sóc trẻ em và Bình đẳng giới (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội) chia sẻ, ở những gia đình có bố mẹ thường xuyên vắng nhà, ly hôn hoặc hôn nhân không hạnh phúc, thiếu quan tâm khiến trẻ buồn chán, mặc cảm, ngại giao tiếp với bạn bè, không muốn tham gia hoạt động tập thể.
Ngoài ra, nhiều gia đình kỳ vọng quá lớn vào kết quả học tập của con cũng khiến trẻ căng thẳng. Thời gian học tập quá nhiều, ít vận động thể chất như thể thao, vui chơi cũng khiến trẻ thiếu kỹ năng.
Một giờ học kỹ năng sống ở Trường THCS thị trấn Nham Biền số 1 (Yên Dũng). |
Với học sinh cuối cấp, các em phải đối mặt với kỳ thi quan trọng, trong đó lớp 9 là ôn thi vào lớp 10 THPT, lớp 12 là kỳ thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển đại học.
Ở tuổi vị thành niên, các em trải qua sự biến đổi mạnh mẽ về tâm, sinh lý khiến các em có nhiều thay đổi tính cách, ứng xử, thích khám phá, thể hiện năng lực bản thân trước người lớn. Thiếu kỹ năng sống cộng với áp lực học tập, một số trường hợp không được lắng nghe, thấu hiểu và sẻ chia kịp thời khiến học sinh chán nản, sống khép mình hoặc suy nghĩ tiêu cực.
Liên quan đến vấn đề này, ông Hà Ngọc Luyện, Trưởng Phòng Xây dựng Nếp sống Văn hóa và Gia đình (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết: Học sinh khi gặp áp lực lại thường che giấu suy nghĩ của mình. Lúc này, hơn hai hết bố mẹ cần đặt vào vị trí của các con để thấu hiểu, chia sẻ, dành thời gian quan tâm, động viên con nhiều hơn. Mỗi trẻ là một tính cách, có sở trường khác nhau, đừng để con trẻ cảm thấy cô đơn trong chính ngôi nhà của mình, bên những người thân yêu nhất để rồi có hành bồng bột đôi khi hậu quả không thể cứu vãn.
Theo bà Phan Thị Lan Hương, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu quyền trẻ em (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam), để bảo vệ trẻ khỏi những tổn thương tinh thần, về phía nhà trường, thầy, cô giáo cũng cần đổi mới, làm phong phú bài giảng, có nhiều hoạt động tương tác, gắn kết với học sinh. Thầy, cô giáo cần khơi gợi, khuyến khích trẻ bày tỏ suy nghĩ, mạnh dạn phát biểu, bộc lộ năng khiếu bản thân nhiều hơn. Nhà trường cũng cần hướng học sinh vào việc xây dựng kế hoạch học tập, nghỉ ngơi phù hợp, có mục tiêu cho mỗi môn học và biết cách tự tạo động lực trong học tập bằng việc bố trí cho mình một không gian học tập yên tĩnh, gọn gàng, thoáng mát, đầy đủ ánh sáng, bài trí theo sở thích.
Ban giám hiệu Trường THPT Lạng Giang số 1 tổ chức diễn đàn "Lắng nghe học sinh nói". |
Thực tế, trong cuộc sống sẽ không tránh khỏi những khó khăn vướng mắc, thậm chí ở mộ góc độ nhất định áp lực cũng tạo nên động lực để cho trẻ cố gắng. Bởi vậy, phụ huynh, thầy cô giáo thường xuyên quan tâm hướng dẫn các em biết cách đối diện và xử trí trước những khó khăn mà các em gặp phải, kiềm chế cảm xúc, giải tỏa tâm lý, tích cực tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao, xây dựng đời sống phong phú, lối sống lành mạnh.
Bà Dương Thị Lợi, Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em tỉnh: Theo Công ước quốc tế, trẻ em có 4 nhóm quyền gồm: Quyền được sống còn; Quyền được tăng trưởng; Quyền được bảo vệ và Quyền được tham gia. Với trẻ ở tuổi vị thành niên, quyền được tham gia, nói lên tiếng nói, suy nghĩ của mình trước các vấn đề liên quan đến trẻ em càng được thể hiện rõ. Thời gian qua, Hội Bảo vệ quyền trẻ em tỉnh, các huyện, TP luông quan tâm phối hợp với các nhà trường, Ban Đại diện cha mẹ học sinh duy trì diễn đàn "Lắng nghe trẻ em nói". Qua đây, nhiều mong ước, suy nghĩ cá nhân, khó khăn trong cuộc sống, sinh hoạt, học tập được các em chia sẻ. Để không xảy ra những trường hợp học sinh tự tử đau lòng như thời gian qua, cha mẹ, thầy cô nên dành nhiều thời gian hơn để lắng nghe học sinh nói, đồng hành chia sẻ cùng các em trong cuộc sống, giúp con em giải tỏa áp lực. Nhà trường đẩy mạnh hơn nữa hoạt động các phòng tư vấn tâm lý học đường để kịp thời phát hiện và giải quyết các vấn đề trong đời sống tinh thần, vướng mắc trong các mối quan hệ với thầy cô, bạn bè, lo lắng vì điểm số, thành tích học tập... Thạc sĩ tâm lý học Phạm Thị Ngọc, Cơ sở bảo trợ xã hội tổng hợp Bắc Giang: Để ngăn chặn hành vi tự tử ở trẻ em, cha mẹ cần cho trẻ cảm giác được yêu thương, tôn trọng, không phán xét và không tạo áp lực. Cùng đó, thường xuyên quan tâm, thấu hiểu và đồng hành để con sẵn sàng chia sẻ những vui - buồn trong cuộc sống sinh hoạt, trong học tập, tự tin hơn vào bản thân. Trong trường hợp cha mẹ, trẻ em cần tư vấn, trợ giúp tâm lý, hãy điện thoại đến đường dây nóng bảo vệ trẻ em 111 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội để được tư vấn, hỗ trợ miễn phí. Từ những sự việc học sinh tự tử xảy ra liên tiếp trong thời gian gần đây, phụ huynh cần quan tâm giáo dục con em mình không chỉ học tập, bổ sung kiến thức mà còn có kỹ năng, lối sống tích cực, biết cách ứng xử trước những khó khăn trong cuộc sống. Cô giáo Trần Thị Quỳnh, Trường THPT Lục Nam: Nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, tôi quan tâm đến tất cả học sinh trong lớp song chú ý nhiều hơn đến học sinh có cá tính mạnh, hiếu động, cá biệt và học sinh biểu hiện trầm tư, ít nói. Những trường hợp này, các em thường giấu cảm xúc, ít tìm được sự sẻ chia, thấu hiểu của những người xung quanh. Vì vậy, nếu thầy cô không chủ động tìm hiểu hoàn cảnh gia đình để gần gũi, động viên sẽ gián tiếp đẩy các em đến cảm xúc tiêu cực như bị bỏ rơi, không ai quan tâm và dễ dẫn đến hậu quả đáng tiếc. Kinh nghiệm từ cá nhân, tôi luôn tạo môi trường học tập thân thiện, bình đẳng cho các em cảm giác an toàn, muốn đến lớp, không ngại bày tỏ suy nghĩ. Thế hệ học trò ngày nay khác xưa rất nhiều do chịu tác động của mạng xã hội và môi trường sống hiện đại, nhiều em thích thể hiện cá tính. Giáo viên chủ nhiệm tôn trọng cá tính mỗi học trò, song luôn định hướng lối đi đúng tạo điều kiện cho các em tự khám phá, phát triển bản thân. Bởi thế, không ít cô cậu học trò từng có suy nghĩ buồn chán, mất phương hướng khi bày tỏ với giáo viên đã được giải tỏa tâm lý tiêu cực, biết nhìn nhận, hiểu đúng về cuộc sống, gia đình và xác định mục tiêu vươn lên. |
Ý kiến bạn đọc (0)