Hồi sinh những cánh rừng

Dẫn chúng tôi leo bộ lên tham quan vạt rừng của gia đình, ông Hoàng Văn Cao (SN 1966), dân tộc Tày ở thôn Lâm, xã Nam Dương (Lục Ngạn) chỉ tay vào những thân bạch đàn 2 năm tuổi đang vươn cao phấn khởi nói, chỉ 3 đến 4 năm nữa là được thu hoạch, gia đình sẽ có khoản thu lớn. 

Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn Nguyễn Thế Thi (thứ 2 từ trái qua) kiểm tra chất lượng gạo trước khi hỗ trợ cho hộ dân.

Được biết ba năm trước, khu vực này là những nương đồi khô cằn. Năm 2019, ông Cao đăng ký trồng mới 4,8 ha bạch đàn theo chính sách hỗ trợ gạo cho người trồng rừng thay thế nương rẫy. Với 7 khẩu, mỗi năm gia đình ông được hỗ trợ 840 kg gạo. Tương tự, từ khi được nhận hỗ trợ gạo từ Đề án trồng rừng thay thế nương rẫy, gia đình chị Triệu Thị Nhúc (SN 1977), dân tộc Dao ở thôn Tân Tiến, xã Tân Lập (Lục Ngạn) cũng yên tâm chuyển hẳn từ làm nương rẫy sang trồng rừng.

Thực hiện Đề án hỗ trợ gạo cho đồng bào dân tộc thiểu số, hộ người Kinh nghèo sống ở vùng khó khăn tự nguyện trồng rừng thay thế nương rẫy, từ năm 2014 đến nay, huyện Lục Ngạn có 13.104 hộ được hỗ trợ hơn 6,4 nghìn tấn gạo để trồng gần 13 nghìn ha rừng trên diện tích đất nương rẫy. Tại các địa phương khác, bằng nguồn vốn trồng rừng thay thế của tỉnh, nhiều diện tích rừng kém hiệu quả, đất trống, đồi núi trọc, thiệt hại sau cháy rừng… 

Đã được phủ xanh. Tại Sơn Động, từ nguồn vốn này, năm 2020, Ban Quản lý rừng phòng hộ Sơn Động trồng mới 16 ha rừng trên diện tích đất trống, đồi núi trọc tại các xã: Long Sơn, Dương Hưu và Thanh Luận. Tương tự, giai đoạn 2016- 2020, huyện Yên Dũng có 140 hộ hưởng lợi từ chính sách hỗ trợ của tỉnh để trồng mới 279 ha rừng. Theo đại diện lãnh đạo Hạt Kiểm lân Yên Dũng, trung bình mỗi năm trên địa bàn huyện xảy ra 4- 6 vụ cháy rừng phòng hộ, gây thiệt hại hàng chục ha. Chính sách hỗ trợ trồng rừng thay thế đã góp phần hồi sinh những cánh rừng.

Nâng hiệu quả bảo vệ rừng

Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh, Đề án hỗ trợ gạo từ nguồn dự trữ quốc gia cho đồng bào DTTS, hộ gia đình người Kinh nghèo tự nguyện trồng, chăm sóc, bảo vệ rừng được triển khai thực hiện đã đáp ứng mong mỏi của người dân, góp phần cải thiện tập quán canh tác, ổn định đời sống; tình trạng phát rừng làm nương rẫy giảm. 

Rừng bạch đàn 3 năm tuổi tại xã Tân Lập (Lục Ngạn) thay thế diện tích nương rẫy trước đây.

Ghi nhận tại xã Tân Lập cho thấy, trong số hơn 1 nghìn ha rừng trồng mới trong giai đoạn 2014- 2020 có đến 823,7 ha được thực hiện từ chủ trương hỗ trợ gạo. Cùng với nâng độ che phủ rừng, chủ trương này đã góp phần giảm nghèo ở xã. Trước khi có Đề án, tỷ lệ hộ nghèo của xã là 33,8% thì nay giảm còn 5,7%; hầu hết các hộ thoát nghèo đều được hưởng lợi từ chủ trương này. Tại các xã: Sa Lý, Cấm Sơn, Đèo Gia, Phú Nhuận (Lục Ngạn)... những hạt gạo của Chính phủ đã giúp người trồng rừng vơi bớt khó khăn, yên tâm gắn bó với rừng.

Thực tế, quá trình triển khai hỗ trợ trồng rừng thay thế, cùng với phối hợp thiết kế, nghiệm thu, cơ quan chuyên môn của tỉnh, huyện trực tiếp về tận thôn, bản hướng dẫn người dân kỹ thuật trồng, chăm sóc rừng, cung cấp cây giống có chất lượng. 

Nhờ vậy, chất lượng rừng trồng bảo đảm, cây rừng sinh trưởng, phát triển tốt. Qua thống kê, giai đoạn 2016-2020, năng suất rừng trồng của tỉnh đạt bình quân 18,7 m3/ha/năm, trong đó năm 2020 đạt cao nhất (20 m3/ha/năm). Cũng trong giai đoạn này, cả tỉnh trồng được 41.052 ha rừng, tăng 64,2% so với kế hoạch, nâng tỷ lệ che phủ rừng của tỉnh lên 38%. 

Mặc dù vậy, do nhiều diện tích rừng manh mún, nhỏ lẻ nên khi triển khai các chương trình hỗ trợ khó thực hiện, chưa phát huy được tính sản xuất hàng hóa. Trong khi đó, tại một số địa phương, tình trạng phát, phá rừng vẫn xảy ra. Ông Nguyễn Văn Hậu, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết: 

“Để nâng cao hiệu quả các chương trình trồng rừng thay thế, cùng với rà soát toàn bộ diện tích nương rẫy có thể trồng rừng thay thế để có kế hoạch hỗ trợ, chúng tôi đang xây dựng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, tổ chức thực hiện đề án hỗ trợ thâm canh rừng trồng sản xuất và hỗ trợ công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng khu vực hồ Cấm Sơn. Khi những đề án này được thông qua, người dân trên địa bàn sẽ có thêm điều kiện yên tâm bám rừng”. 

Sỹ Quyết

Mùa trồng rừng năm 2021: Không để cây giống kém chất lượng trôi nổi trên thị trường

(BGĐT) - Ngay sau Tết Nguyên đán, các địa phương trong tỉnh Bắc Giang sẽ bắt đầu vào mùa trồng rừng năm 2021 với mục tiêu trồng mới 7,2 nghìn ha rừng tập trung. Để hoàn thành kế hoạch, cùng với tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật, cơ quan chức năng tăng cường quản lý giống cây lâm nghiệp (GCLN). 

Phát triển kinh tế lâm nghiệp ở Lục Ngạn: Gắn quy hoạch trồng rừng với chế biến

(BGĐT) - Nhắc đến Lục Ngạn (Bắc Giang), nhiều người nghĩ ngay đến mảnh đất bạt ngàn cây ăn quả, như vải thiều và cây có múi. Thế nhưng, Lục Ngạn còn có tiềm năng không kém phần quan trọng là kinh tế lâm nghiệp. 

Nâng cao hiệu quả trồng rừng: Liên kết từ trồng đến chế biến

(BGĐT) - Bắc Giang có vùng nguyên liệu gỗ rừng trồng lớn với sản lượng hơn 650 nghìn m3/năm là cơ sở để nghề chế biến gỗ phát triển. Tuy nhiên, để phát huy tiềm năng này và gia tăng giá trị rừng trồng, ngành chế biến gỗ cần có sự liên kết và thay đổi phù hợp.