Sơn Động: Khai thác lợi thế để thoát nghèo
Trao "cần câu"
Năm 2015, Tuấn Đạo là xã đầu tiên của huyện Sơn Động đạt chuẩn NTM song khi sáp nhập xã Bồng Am (năm 2020) thì 3 tiêu chí của xã lại không đạt gồm: Hộ nghèo, thu nhập và cơ sở vật chất văn hoá. Sau nhiều nỗ lực, cuối năm 2022, xã tiếp tục đạt chuẩn NTM. Tuy vậy, theo đồng chí Bùi Văn Nam, Phó Chủ tịch UBND xã, trong bộ tiêu chí xây dựng NTM thì tiêu chí về thu nhập khó giữ vững nhất. Vì xã Tuấn Đạo có địa bàn khá rộng, hạ tầng giao thông đi lại khó khăn, một số thôn có gần 100% đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất còn hạn chế.
Sản xuất miến dong tại thôn Đông Bảo Tuấn, xã Tuấn Đạo. |
Không bằng lòng với kết quả đạt được, cấp ủy, chính quyền xã Tuấn Đạo đặt mục tiêu tiếp tục củng cố, nâng cao chất lượng danh hiệu. Đối với tiêu chí thu nhập, xã xác định trao “cần câu” hơn “xâu cá” thông qua phối hợp với các cơ quan chuyên môn tích cực tổ chức tập huấn, hướng dẫn bà con ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; chuyển đổi phương thức sản xuất từ thủ công, truyền thống sang định hướng kinh tế thị trường, tạo nguồn thu nhập ổn định.
Theo đó, trên địa bàn xã ngày càng có nhiều mô hình kinh tế quy mô lớn do người dân làm chủ như: Sản xuất ong mật; khoai tây thương phẩm; làm hương nến Bồng Am; miến dong; chăn nuôi dê, bò, lợn, gà…
Gia đình anh Trịnh Văn Cường, thôn Đông Bảo Tuấn có nghề sản xuất miến dong. Mấy năm trước, sản phẩm làm ra nhỏ lẻ, chủ yếu phục vụ gia đình và người dân trong vùng. Miến được làm từ củ dong rừng, sử dụng nguồn nước mạch ngầm dẫn từ rừng nguyên sinh về chế biến nên sợi dai và trong, khác hẳn với nhiều sản phẩm cùng loại đang bán trên thị trường. Năm 2022, gia đình được cấp ủy, chính quyền gợi mở hướng phát triển kinh tế, hỗ trợ xây dựng vùng sản xuất nguyên liệu với quy mô hơn 2 ha và máy móc tự động.
Anh Cường chia sẻ: “Nhờ ứng dụng công nghệ vào sản xuất, năng suất lao động tăng 50%. Sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao, có tem nhãn, chứng nhận an toàn thực phẩm đầy đủ, thị trường tiêu thụ mở rộng. Ước tính dịp Tết Nguyên đán này, sản lượng miến dong gia đình xuất bán đạt khoảng 2 nghìn sản phẩm (tương đương 2 tấn). Hiện chúng tôi đã nhận được nhiều đơn hàng đăng ký mua làm quà biếu, tặng hoặc phục vụ nhu cầu ẩm thực”.
Đến hết năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo ở Tuấn Đạo còn 8,65%, giảm 0,81% so với năm trước và thấp hơn bình quân chung toàn huyện. Thu nhập bình quân đạt 44,7 triệu đồng/người/năm (tăng 3,3 triệu đồng so với thời điểm được công nhận NTM). Xã không còn hộ chính sách nghèo, cận nghèo; không có hộ ở nhà tạm, nhà dột nát; đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng lên.
Cũng chú trọng nâng cao tiêu chí thu nhập, tại xã NTM Long Sơn, Đảng ủy, HĐND, UBND xã định hướng người dân phát huy lợi thế trồng rừng kinh tế. Đến nay, xã có hơn 350 ha rừng trồng, mỗi năm mang lại doanh thu cho người dân hàng chục tỷ đồng (riêng năm 2023 khoảng 39 tỷ, đạt 130% kế hoạch đề ra). Bên cạnh khai thác gỗ lớn, tận dụng không gian dưới tán rừng, các gia đình chăn nuôi gà, dê, trồng cây dược liệu (sâm nam, ba kích).
Các tổ chức đoàn thể như Hội Liên hiệp Phụ nữ, Nông dân đứng ra tín chấp với tổ chức tín dụng giúp bà con vay vốn ưu đãi để đầu tư sản xuất. Từ một xã thuần nông, thu nhập chủ yếu là sản xuất nông, lâm nghiệp, trên địa bàn xuất hiện 249 hộ sản xuất, kinh doanh cá thể, 4 doanh nghiệp, hợp tác xã, tạo việc làm cho gần 500 lao động địa phương, với thu nhập từ 4-10 triệu đồng/người/tháng. Nhiều hộ có thu nhập từ 500 triệu đến vài tỷ đồng/năm. Từ trung tâm xã đến các thôn, bản thấy nhiều ngôi nhà khang trang thiết kế hiện đại mọc lên xen lẫn màu xanh của núi rừng bạt ngàn.
Tạo nguồn thu ổn định
Xác định xây dựng NTM có điểm đầu mà không có điểm kết thúc, ngày 24/2/2021, Huyện ủy Sơn Động ban hành Nghị quyết số 27-NQ/HU về lãnh đạo đẩy mạnh thực hiện chương trình xây dựng NTM trên địa bàn huyện giai đoạn 2021-2025. UBND huyện ban hành các kế hoạch, quyết định về triển khai xây dựng NTM, lấy chất lượng đời sống vật chất, tinh thần, nâng cao thu nhập của người dân là mục tiêu phấn đấu.
Tư vấn giới thiệu việc làm cho lao động trẻ huyện Sơn Động. |
Theo đó, cùng với nguồn lực hỗ trợ từ T.Ư, tỉnh, từ năm 2021 đến nay, huyện phối hợp giải phóng mặt bằng để xây dựng, nâng cấp mở rộng hàng loạt tuyến đường tỉnh (ĐT), quốc lộ (QL) như: QL 31, QL 279, ĐT 291. Cùng đó huy động gần 800 tỷ đồng xây dựng, mở rộng, cải tạo, nâng cấp các tuyến đường huyện, xã, tạo liên kết vùng, thúc đẩy phát triển KT-XH địa phương.
Với các giải pháp đồng bộ, đến hết năm 2023, số hộ nghèo toàn huyện Sơn Động còn 3.286 hộ, chiếm 15,59% (giảm 1.082 hộ so với năm 2022). Huyện có 4/15 xã đạt tiêu chí NTM, trong đó hai xã Dương Hưu, Yên Định đang chờ thẩm định để công nhận. |
Theo đó, đến hết năm 2023, tỷ lệ cứng hóa đường huyện đạt 89,2%; đường xã đạt 92,3%; đường thôn gần 81%. Ngoài ra, phát huy lợi thế địa bàn, các xã, thị trấn đẩy mạnh trồng rừng kinh tế. Bà con chú trọng trồng cây gỗ lớn xen cây phân tán, chăn thả gia súc, gia cầm, nuôi ong lấy mật, trồng cây dược liệu... "lấy ngắn nuôi dài” tạo nguồn vốn quay vòng.
Năm 2023, xã Yên Định xây dựng NTM. Địa phương được huyện đánh giá cao với nhiều cách làm hiệu quả. Theo đồng chí Hoàng Mạnh Hùng, Chủ tịch UBND xã, năm 2021 là thời điểm bắt đầu xây dựng NTM, xã đạt 16/19 tiêu chí, trong các tiêu chí chưa đạt có thu nhập. Vì vậy, địa phương chủ động kết nối, mời gọi các cơ quan chuyên môn của tỉnh, huyện về khảo sát, lựa chọn triển khai mô hình sản xuất mới, như mô hình nuôi ong mật tại thôn Trại Chùa và Nhân Định mang lại hiệu quả cao.
Một số hộ dân năng động triển khai mô hình kinh tế mới như gia đình anh Hoàng Văn Thiện, ở thôn Trại Chùa, thuê 3 ha đất canh tác bỏ hoang để áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất rau hữu cơ, giống cây trồng; thành lập Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Thiện Lợi liên kết sản xuất tập trung, giải quyết việc làm cho hơn 20 lao động địa phương.
Theo đồng chí Lê Đức Thắng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện, tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo của huyện hiện giảm 10% so với chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra. Đây là điều kiện quan trọng, tạo đà cho huyện hiện thực hóa mục tiêu hết năm 2025 có 6 xã về đích NTM và thoát khỏi danh sách huyện nghèo trên cả nước.
Bài, ảnh: Hải Vân
Ý kiến bạn đọc (0)