Những năm gần đây, việc liên kết vùng trong chuỗi sản xuất, chế biến, tiêu thụ vải thiều đã giúp thương hiệu “Vải thiều Bắc Giang” được người tiêu dùng trong và ngoài nước ưa chuộng. Nhìn nhận từ thực tiễn vụ vải thiều năm 2022 của tỉnh Bắc Giang, có thể rút ra 6 bài học kinh nghiệm.

Một là, Bắc Giang nhất quán và xuyên suốt lấy chất lượng vượt trội, đặc trưng riêng có của vải thiều Bắc Giang làm tiêu chí sản xuất, tiêu thụ bền vững; tạo thế mạnh, chỗ đứng vững chắc trong chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ, làm nên thương hiệu vải thiều nổi tiếng trong và ngoài nước. Theo đó, Bắc Giang đã xây dựng kế hoạch rất bài bản cho quá trình sản xuất, luôn chú trọng mở rộng diện tích sản xuất vải thiều chất lượng cao, tập trung chỉ đạo đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, nâng cao chất lượng phục vụ tiêu thụ thị trường trong nước và xuất khẩu.

Chẳng hạn năm 2021, trước bối cảnh chung của đại dịch Covid-19 song Bắc Giang đã và đang quản lý tốt dịch bệnh, không để lây ra cộng đồng; triển khai các giải pháp hết sức cụ thể, quyết liệt để bảo vệ vùng vải thiều, bảo đảm vùng trồng vải thiều là địa bàn sạch - không Covid, bảo đảm an toàn cho sản xuất, thu hoạch vải thiều. Đi cùng với đó, xây dựng các kịch bản tiêu thụ cụ thể để chủ động ứng phó với tình hình thị trường trong điều kiện diễn biến phức tạp của dịch Covid-19. Đây có thể coi là một bài học kinh nghiệm quý cho những năm tiếp theo.

Hai là, năm 2022, trong muôn vàn khó khăn do những tác động của dịch Covid-19, đặc biệt với chính sách “Zero Covid” và các biện pháp phòng, chống dịch chặt chẽ của nước bạn Trung Quốc; tuy nhiên công tác dự báo thị trường đã được đánh giá, nghiên cứu sớm cùng việc linh hoạt kịch bản tiêu thụ vải thiều, triển khai công tác xúc tiến tiêu thụ ngay từ đầu vụ với các thị trường truyền thống, thị trường mới, tiềm năng mới như: Tổ chức kết nối giao thương, xúc tiến tiêu thụ vải thiều và các sản phẩm có tiềm năng, lợi thế của tỉnh Bắc Giang vào thị trường Hoa Kỳ; Diễn đàn đối thoại với doanh nhân Kiều bào tại Thái Lan về đầu tư và thương mại, tiêu thụ nông sản; mời Đại sứ Italia, Singapore về thăm, khảo sát, định hướng kế hoạch hợp tác, tiêu thụ nông sản; các phiên làm việc, tọa đàm với các thị trường EU, Nhật Bản, ASEAN, UAE… với sự tham gia của Đại sứ quán, Tham tán thương mại, Thương vụ nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là truyền thông Hoa Kỳ và các nước. Qua đó, thương hiệu vải thiều Bắc Giang đã được quảng bá sâu rộng tại các thị trường xa, thị trường mới, tiềm năng với những kết quả xuất khẩu hết sức ấn tượng của năm 2022.

Ba là, Bắc Giang đa dạng hóa, linh hoạt thị trường tiêu thụ vải thiều; trong đó Bắc Giang trân trọng cả thị trường trong nước và xuất khẩu. Tỉnh đã sớm chủ động, linh hoạt điều phối cơ cấu, phân bổ thị trường tiêu thụ hợp lý. Đối với thị trường nội địa: Sớm xây dựng kịch bản tiêu thụ thị trường với gần 100 triệu dân; các ngành, địa phương của tỉnh đã sớm kết nối với các tập đoàn phân phối, chợ đầu mối, các doanh nghiệp, thương nhân để bao tiêu, tiêu thụ vải thiều; năm nay tỉnh thúc đẩy giới thiệu, quảng bá, tiêu thụ vải thiều tại các khu, cụm công nghiệp, nơi tập trung đông công nhân; kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thu mua, tiêu thụ vải thiều.

Đối với thị trường xuất khẩu: Tỉnh duy trì xuất khẩu sản phẩm quả vải tươi và vải thiều chế biến tới thị trường trên 30 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó, trân trọng thị trường truyền thống Trung Quốc, năm nay tỉnh mở rộng quảng bá, xúc tiến thương mại, tiêu thụ sang huyện Malipho (tỉnh Vân Nam) và tỉnh Tứ Xuyên; cùng với đó, chúng tôi tiếp tục quan tâm khơi thông xuất khẩu vào các thị trường đã hợp tác những năm qua: Mỹ, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc, Australia, Malaysia, Singapore....; mở rộng thị trường xuất khẩu khác: Trung Đông, Thái Lan, Canada…; Qua đó, kết quả sản lượng tiêu thụ vải thiều ở thị trường nội địa năm 2022 chiếm trên 60%, xuất khẩu đạt gần 40%.

Bốn là, tỉnh Bắc Giang đa dạng hóa các kênh phân phối, hình thức trao đổi, mua bán vải thiều cả phương thức truyền thống và hiện đại. Tỉnh xác định đẩy mạnh tiêu thụ vải thiều trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT); với 6 sàn TMĐT trong nước đã hợp tác trong những năm qua (Voso; Postmart; Tiki; Shopee; Sendo; Lazada) và Sàn TMĐT quốc tế (Alibaba); năm nay Sàn TMĐT quốc tế Amazon.com cũng đã tham gia kết nối giao thương, xúc tiến tiêu thụ vải thiều và các sản phẩm có tiềm năng, lợi thế tỉnh Bắc Giang vào thị trường Hoa Kỳ. Đồng thời đẩy mạnh tiêu thụ vải thiều trên các nền tảng internet, giới thiệu, bán sản phẩm trên các mạng xã hội như facebook, zalo... giúp vải thiều Bắc Giang được tiêu thụ thuận lợi. Năm nay sản lượng vải thiều tiêu thụ trên các sàn thương mại điện tử khoảng 2.450 tấn.

Năm là, tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động đổi mới phương thức quảng bá, giới thiệu vải thiều ra thị trường thế giới bằng các tài liệu, thông tin về mùa vụ, chất lượng, sản lượng vải thiều; thông tin doanh nghiệp cung ứng vải thiều của tỉnh được số hóa, mã hóa QR và tuyên truyền tại các thị trường mới, tiềm năng đã góp phần kết nối việc tiêu thụ vải thiều giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước được thuận tiện, nhanh chóng; người tiêu dùng trong và ngoài nước yên tâm khi truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Sáu là, Bắc Giang đẩy mạnh, gắn tiêu thụ vải thiều với vùng du lịch. Trong năm 2022, tỉnh Bắc Giang đã đẩy mạnh xây dựng các sản phẩm du lịch, các tour, tuyến mới thu hút du khách qua các hoạt động du lịch sinh thái, trải nghiệm vườn đồi cùng với quảng bá, giới thiệu, tiêu thụ vải thiều. Các du khách được đến thăm vùng vải đẹp và trù phú; thưởng thức ngay tại vườn những trái vải chín, căng tròn, mọng nước, ngọt lịm sẽ là những trải nghiệm khó quên; giúp vải thiều được giới thiệu, lan tỏa rộng khắp tới cộng đồng trong và ngoài nước.