Chị biết dù có cố ru mình vào giấc ngủ, thì ký ức của hơn mười năm về trước vẫn cứ dâng lên thành vô vàn lớp sóng nghẹn thắt tâm can. Khuôn mặt người đàn ông đầm đẫm nỗi u buồn và ăn năn, ẩn sau nét giàu sang của phố thị vẫn hiện về cùng ánh mắt như van lơn, khắc khoải lòng chị…

Chị châm lửa, thêm củi vào lò và nghiêng mặt thổi cho lửa bùng lên đun sôi siêu thuốc. Ngoài trời sương giăng kín bản làng, mịt mùng như lòng chị bây giờ. Một tràng ho khan kéo đến làm lồng ngực chị bất chợt buốt nhói. Căn nhà được trai tráng trong bản dựng giúp, nằm nép mình sau dãy lớp học tạm bợ đã bao mùa mưa nắng. 

Minh họa: ĐINH HƯƠNG

Chị về đây thấm thoắt đã mười mấy mùa hoa sim tím nở bát ngát trước nhà. Tiếng những đứa trẻ chân chất ê a đọc bài lẫn trong tiếng gió thổi từ phía núi, làm lòng chị dịu đi giữa khung trời yên bình của rẫy sắn, nương ngô. Đã từ lâu rồi bản làng này chính là máu thịt của chị. Con suối hiền chảy róc rách đầu bản, những tầng mây trắng thì thầm trên đỉnh núi, con đường sỏi quanh co... tất cả là tình yêu bền chặt như cội rễ rừng già đâm xuống lòng thung sâu.

Một cơn mưa bất ngờ đổ xuống. Bên ngoài vách nứa trời mù mịt, bóng đêm như co lại trong hơi lạnh cắt da. Chị chợt rùng mình, vội vã xoay người cầm cây đèn dầu soi lối vào buồng đắp thêm chăn cho Cải. Con trai chị khẽ cựa mình, miệng chúm chím cười an nhiên trong giấc ngủ thật hiền. Cải chính là nguồn hạnh phúc, là bến bờ tựa nương mà chị đã may mắn được cuộc đời ban tặng...

Mưa vẫn rơi. Một tia chớp chợt lóe lên, soi ánh sáng qua ô cửa sổ khép hờ bị gió giật mạnh. Chị vội đến chốt cửa, những giọt nước mưa từ ngoài phả vào mặt lạnh buốt. Hướng ánh nhìn ra màn đêm bất tận, quá khứ bỗng hiện về trước mắt chị như những thước phim quay chậm, cũng vào một đêm mưa gió mịt mùng…

Đêm ấy, nằm trên chiếc giường tre cọt kẹt, chị cứ mãi thao thức. Nhắm mắt lại, những lát cắt ẩn hiện với chiếc giường bệnh trắng toát, giữa nhòe nhoẹt nước mắt khiến chị quặn lòng. Trong mơ, chị thấy lại mình đang bàng hoàng giữa mọi thứ, khi biết rằng sinh linh bé bỏng trong bụng đã rời xa. Chị cũng thấy cả lá đơn ly hôn đặt trên bàn như dấu chấm kết thúc tình yêu đầu đời, khi không lâu sau, bác sĩ bảo rằng chị không thể sinh con được nữa. Cho đến một ngày, chị bỏ lại tất cả, lặng lẽ ra đi trong đêm vắng. Dường như cuộc đời đã sắp đặt cho chị đến bản làng nhỏ dưới chân núi để ươm mầm chữ ở nơi này…

Vừa quay mặt vào trong vách nứa, cố không để những ám ảnh quá khứ hiện về, chị bỗng nghe tiếng bước chân dồn dập ngoài con đường sỏi, lẫn trong tiếng người dáo dác gọi nhau. Chị tới mở cánh cửa sổ nhìn ra. Những đoàn người trong bản đang chạy về hướng chân núi. Tiếng người dường như đang giận dữ, oán trách lẫn trong những bước chân gấp gáp. Chị thấy lòng bồn chồn khó tả. Có thứ gì đó cứ thôi thúc bước chân chị phải chạy theo đoàn người đang vội vã ngoài kia.

Người phụ nữ chửa hoang tội nghiệp bị người dân đuổi ra khỏi làng đã qua đời vì băng huyết trong túp lều dựng giữa rừng. Bế đứa bé đỏ hỏn, khóc oe oe trong chiếc khăn mỏng quấn tạm bợ, chị quỳ xuống trước dân làng xin hãy cho chị nuôi đứa bé. Trái tim chị như nấc lên từng hồi khi cảm nhận được hơi thở mong manh của đứa bé đang cần chị bao bọc, bằng mọi giá chị phải thuyết phục được dân làng. Chị cũng đã từng mang nỗi đau của một đứa trẻ mồ côi, nỗi đau của một người mẹ mất con giữa bao niềm cay đắng. Chưa bao giờ chị thấy mình mạnh mẽ như lúc ấy. Chị không thể bỏ mặc đứa bé, chị không thể để tiếng khóc non nớt đó cũng bị chôn xuống lòng đất sâu thẳm, lạnh căm theo hủ tục. Chị phải cứu lấy nó…

Mẹ ơi! Mẹ! Tiếng mơ ngủ của Cải bất chợt kéo chị về thực tại. Chị bước khẽ tới giường, ôm Cải vào lòng vỗ về. Chị nằm nghe con thở nhè nhẹ, để những sợi tóc mềm của con khẽ cọ vào cổ, thấy lòng mình bình yên. Cải vừa đủ tuổi vào cấp II, nhưng từ bản làng ra thị trấn để đi học là cả một quãng đường núi dài hun hút và trắc trở. Từ tận đáy lòng, chị không muốn con cũng giống như những đứa trẻ trong bản, chỉ học để biết cái chữ rồi bỏ dở để theo cha mẹ làm nương rẫy, hay trôi dạt đến các khu công nghiệp ở xa xôi nơi phố xá. Hơn nữa, chị lại đang mang trong mình căn bệnh khó đoán định… Nhưng nếu xa con rồi, cuộc sống của chị những ngày sau này sẽ thế nào, chị không dám nghĩ đến. Tim chị bất chợt lại nhói đau...

Ngoài trời mưa vẫn rơi, hơi lạnh phả vào căn nhà cũ kỹ, Cải co mình nằm gọn trong lòng mẹ. Chị lại nhớ về buổi sáng hôm ấy, trời nhàn nhạt nắng, Cải theo bạn vào rừng hái quả dại vẫn chưa về. Một người đàn ông lạ mang dáng dấp của người ở phố đến tìm chị. Nét mặt hiện rõ vẻ ngần ngại, bối rối, miệng ấp úng nhận mình là cha ruột của Cải… Người đàn ông bất ngờ quỳ sụp xuống trước chị. Khuôn mặt khắc khổ ngước lên nhìn chị tràn đầy nỗi ân hận, dày vò, khóe mắt sâu chực trào ra những giọt nước mắt:

- Tôi biết mình không đủ tư cách để quay về nơi này. Nhưng tôi sẽ bù đắp quá khứ tôi đã gây ra bằng cả phần đời còn lại. Xin chị, hãy cho tôi được nhận con. Xin chị hãy cho tôi cơ hội được làm lại…

Giọng người đàn ông run run, những nếp nhăn trên khuôn mặt xô vào nhau, đôi vành tai ửng đỏ lã chã mồ hôi, đôi môi cắn chặt nghẹn ngào. Gió từ đâu tràn về se sắt. Chị bất giác đưa tay ôm ngực, căn bệnh tim không cho chị được xúc động mạnh như lúc này.

Ngày ấy, chị đã quỳ xuống trước dân làng để xin được nuôi Cải thì bây giờ, chính cha Cải quỳ xuống trước chị để xin được nhận con. Người đàn ông ấy đã hèn nhát bỏ lại cô gái bản trẻ đẹp cùng giọt máu của mình để trốn về thành phố, chạy theo những tham vọng giàu sang mà vô tâm không quay trở lại. Hơn mười năm sau, chị liệu có nên chấp nhận lời thỉnh cầu cuối cùng đầy cay đắng. Còn Cải, khi lớn lên con có tha thứ cho lỗi lầm của cha?

Ở bản đang là mùa hoa sim tím. Hoa sim bung nở khắp thung lũng, dưới chân đồi, nhuộm tím cả khoảng trời trong veo. Cha của Cải đỗ xe phía dưới chân núi, rồi khệ nệ vác túi quà anh mang từ phố lên cho con và chị. Người đàn ông ấy đã dành trọn mùa hè này cho Cải, bằng các chuyến đi vượt đường xa thăm thẳm từ phố lên rừng, đem đến cho con bao niềm vui lấp lánh. Chị ngồi trước thềm nhà nhìn Cải tíu tít ra đón cha, lòng dâng lên bao nỗi niềm. 

Những ngày tháng qua, chị nhận ra tình thương anh dành cho Cải là vô bờ bến. Càng ngày chị càng thấy hai người giống nhau, ở khuôn mặt tròn, ở vầng trán cao và nụ cười ấm áp. Hai cha con cùng lên rừng hái quả dại, kiếm củi khô giúp chị thổi cơm, cùng tắm ở con suối đầu làng những buổi trưa nắng, cùng thả diều dưới chân núi. Gạt công việc bận rộn ở phố, người đàn ông ấy đã cùng Cải đi qua một mùa hè tràn ngập sắc màu, niềm hạnh phúc len lỏi trong từng ánh mắt chân thành, yêu thương. Chị dần cảm thấy tin tưởng và an lòng.

Cải cũng cần có một người cha. Về với cha, Cải sẽ có tương lai, cuộc sống đủ đầy. Có lẽ những trả giá của cuộc đời đã khiến người đàn ông ấy thay đổi mà tìm về đứa con mình đã bỏ rơi năm xưa, chuộc lại bao lỗi lầm. Nỗi dằn vặt và ân hận đã trào dâng khôn xiết, khi anh chứng kiến những người thân của mình lần lượt rời xa, vợ cùng đứa con duy nhất mất vì tai nạn, căn nhà trống trải lặng câm… Tất cả đã làm lòng người ngộ ra quy luật nhân quả cuộc đời. Bao năm sống trong dằn vặt, anh đã cố gây dựng lại sự nghiệp để chờ đến một ngày được đón Cải về, bù đắp những lỗi lầm ngày xưa...

Hôm nay là ngày Cải cùng cha về thành phố. Anh đã thu xếp ổn thỏa trường học và cuộc sống ở thành phố cho con. Đã nhiều lần, anh khẩn khoản đề nghị chị hãy cùng đi với cha con anh, nhưng chị biết rằng những đứa trẻ đầu trần chân đất ở nơi đây cần chị. Và cả chuyện chị giấu với hai cha con căn bệnh của mình dạo này đang chuyển biến xấu, một ngày nào đó, chị có thể sẽ như làn khói phía xa kia. Chị không muốn mình là nỗi lo lắng của anh và đứa con chị yêu thương hết mực.

Đêm hôm qua, sau khi dặn dò anh với tất cả niềm tin tưởng, chị đã vào giường, nén lại bao nỗi niềm mà nằm xuống dỗ dành con. Chị nói với Cải hãy cùng cha đi trước, chị sẽ thu xếp lớp học ở nơi này rồi anh sẽ đón chị vào sau. Chờ con ngủ, những giọt nước mắt nghèn nghẹn mới được chảy ra. Dù ngày sau có thế nào, trái tim chị sẽ mãi hướng về con, bằng tất cả nhớ thương cùng niềm mong mỏi tha thiết, rằng con của chị sẽ hạnh phúc và bình an. Chị không thể để những phút yếu lòng, những giọt nước mắt xót cay làm con mất đi một tương lai tươi sáng.

Cải theo chân cha ra chiếc xe ô tô đỗ ở đầu con đường sỏi. Con đường dẫn từ nhà xuống chân đồi thường ngày chị đi dài đến thế, sao lúc này bỗng ngắn quá trong từng bước chân nhỏ bé của con. Chị lặng lẽ đi sau, cố nở nụ cười nhìn con mỗi lần Cải quay đầu lại. Bước chân chị bỗng dừng lại trước cổng. Chị chỉ cho phép mình được đứng ở đây tiễn con đi, chị sợ lát nữa đây, Cải sẽ thấy những giọt lệ âm thầm lăn từ khóe mắt rạn vết thời gian của mình. Cha Cải đi chậm lại, khuôn mặt ngoảnh ra sau nhìn chị thoáng hiện lên nỗi buồn, ánh mắt mênh mang niềm khắc khoải.

Hoàng hôn phủ xuống bàng bạc núi đồi, chim rừng dáo dác bay về tổ. Tay chị run run vẫy tạm biệt con, miệng vẫn cố cười mà nước mắt đã bắt đầu nhòe nhoẹt. Bất giác những hình ảnh từ bé đến giờ của đứa con bé bỏng lần lượt hiện lên trước mắt chị. Tất cả như chỉ mới đây thôi... Bỗng chị nghe tiếng Cải vang lên giữa vô vàn thanh âm vọng về từ ký ức: "Mẹ ơi! Mẹ ơi!".

Là tiếng con gọi. Líu ríu. Trong trẻo. Non nớt. Tiếng gọi mà lần nào nghe chị cũng thấy tim mình tha thiết, rạo rực. Sau khi cất tiếng gọi, Cải bỗng chạy về phía mẹ. Chị thấy mình không thể cố ngăn lại tình mẹ đang dạt dào chảy trong từng mạch máu nữa rồi, lúc này bước chân chị cũng đang chạy về phía con. Chị chạy như cái đêm mưa mịt mùng ngày ấy, chị đã chạy theo dân làng về phía rừng mà không cần lý do. Bao nỗi niềm chợt vỡ òa, trái tim chị nghẹn ngào thổn thức. Gió đang thổi miên man bỗng im bặt, nắng phủ vàng con đường nở đầy hoa sim tím. Anh đứng lặng người nhìn hai mẹ con, bất giác nở một nụ cười rưng rưng.

Chị chạy tới vội vã ôm con vào lòng. Kể từ giây phút này, chị biết rằng mình không thể xa con thêm một lần nào nữa...

Vị ngọt yêu thương

(BGĐT) - Alo! Cương đấy à? Con…- Con đang bận chút việc… Con sẽ gọi lại sau nghe ba! 

Bàn tay mẹ

(BGĐT) - Cơn mưa chiều nay nặng hạt và dai dẳng bất ngờ. Mới 5 giờ chiều mà trời như đã tối. Mây đen và gió vần vũ trên nền trời chớp sáng những cơn giông. 

Thành phố tôi yêu

(BGĐT) - Bắc Giang phố lộng, trùng mây
Hương xuân rạo rực dâng đầy ngõ vui
Sông Thương trong, đục lặng trôi
Những năm bom Mỹ, sục sôi, cuộn dòng

Nữ lao công

(BGĐT)- Cứ tầm bốn giờ sáng thức giấc để đi tập thể dục, ông Cử lại nghe tiếng chổi tre của bà Thà vang trên sân trường tiểu học. Giữa buổi sớm yên ả tĩnh mịch, âm thanh ấy trở nên đơn độc mà lay động.

Ngõ ấm

(BGĐT) - Đầu ngã ba phường Tĩnh Mễ mới xuất hiện một quán ăn ở căn nhà ngói mà tôi thường qua. Căn nhà này vốn quay mặt vào trong, phía trước là nhà hai tầng. Nghĩa là gia chủ đã phá tường sau kề vỉa hè để mở quán. Cái ngã ba này vừa mở rộng to đẹp nên quán sá ngày càng nhiều.

Bão dừng sau cánh cửa

(BGĐT) - Hân ơi, mở cửa cho tớ với! - Ai đấy? Từ trong nhà, Như ngạc nhiên nghe giọng trẻ con gọi với ngoài cổng ngõ. Hân, con gái lớn của cô đang học lớp 2 ló đầu ra khỏi cửa sắt nhìn ra rồi đáp: Bạn Nam và cô Thường mẹ ạ! Để con ra mở cửa.

Truyện ngắn của Trần Văn Thiên