Chương trình nghệ thuật chào mừng Tuần Văn hóa - Du lịch năm 2020: Âm hưởng chiến thắng và khát vọng hòa bình
Là “nhạc sĩ của Tây Nguyên” song thời gian gần đây, ông rất gắn bó với Bắc Giang, nhạc sĩ có thể chia sẻ tình cảm của mình về vùng đất, con người nơi đây, đặc biệt là khi được mời tham gia xây dựng kịch bản chương trình?
![]() |
Nhạc sĩ Nguyễn Cường phát biểu với Ban Tổ chức sự kiện Tuần Văn hóa - Du lịch năm 2020 tại Khu Du lịch tâm linh - sinh thái Tây Yên Tử (Sơn Động) về ý tưởng kịch bản chương trình nghệ thuật của sự kiện. |
Trong quá trình sáng tác các ca khúc về Tây Nguyên, tôi cũng đã dần viết các tác phẩm dựa trên nền văn hóa, âm nhạc dân gian vùng đồng bằng Bắc Bộ. Cách đây khoảng 4 năm, tôi sáng tác ca khúc đầu tiên về Bắc Giang “Rưng rưng tầm xuân”, trong đó có nhắc tới quan họ ở Bắc Giang qua câu “Em ca quan họ bắc con sông Cầu”.
Sau này, khi tham gia trại sáng tác âm nhạc do Sông Thương Garden-một đơn vị làm nghệ thuật ở TP Bắc Giang tổ chức thực hiện, tôi càng hiểu thêm về Bắc Giang- vùng đất văn hiến, giàu truyền thống lịch sử-văn hóa với nhiều làn điệu dân ca đặc sắc, độc đáo.
Đặc biệt, địa điểm chiến thắng Xương Giang cho tôi nhiều cảm xúc mạnh mẽ với tất cả ý nghĩa nhân văn và giá trị lịch sử của nó. Chính vì vậy, tôi, nhạc sĩ Minh Đạo và Sông Thương Garden đã quyết định cùng nhau viết và sản xuất vở Opera mang tên “Xương Giang”.
Khi Sông Thương Garden được giao tổ chức thực hiện chương trình nghệ thuật này, chúng tôi quyết định hoàn thiện sớm một vở thanh xướng kịch có tựa đề “Xương Giang đại thắng-Non nước thái hòa”.
Cũng phải nói thêm rằng, riêng đối với các chương trình lễ hội ở Tây Nguyên tôi đã làm nhiều song với chương trình nghệ thuật có tính khai hội dưới hình thức thanh xướng kịch thì đây là lần đầu tiên tôi bắt tay thực hiện và cũng là lần đầu tiên trên cả nước có một chương trình nghệ thuật đặc biệt như thế.
Nhạc sĩ có thể chia sẻ về ý tưởng văn học, hình thức thể hiện kịch bản chương trình?
Chiến thắng Chi Lăng -Xương Giang là chiến công oanh liệt nhất của khởi nghĩa Lam Sơn chống lại ách đô hộ của nhà Minh, đem lại nền độc lập, hòa bình cho đất nước, mở ra trang sử mới trong lịch sử dân tộc.
Nội dung kịch bản hướng tới những giá trị to lớn của hòa bình, không sa đà vào phục dựng, tái hiện trận đánh trong quá khứ, bảo đảm chất lượng nghệ thuật, thể hiện rõ những giá trị văn hóa truyền thống, bản địa.
Tôi xây dựng kịch bản dưới hình thức thanh xướng kịch, chứ không đơn thuần chỉ là các bài hát. Đó là dạng ca kịch gần giống Opera. Thanh xướng kịch của chương trình này có cả nhân vật hát diễn trên sân khấu; hành động diễn xuất của nhân vật được truyền đạt toàn bộ qua âm nhạc và giọng hát.
Với hình thức thể hiện rất mới, vậy nội dung kịch bản chương trình nghệ thuật được xây dựng ra sao, thưa nhạc sĩ?
Chương trình nghệ thuật “Xương Giang đại thắng- Non nước thái hòa” có thời lượng 55 phút, được chia làm 3 chương. Chương 1: “Sơn hà nguy biến”; chương 2: “Gánh gạo nuôi quân phá thành Xương Giang”; chương 3: “Xương Giang đại thắng- Non nước thái hòa”. Chàng trai, người mẹ và người vợ sẽ là nhân vật xuyên suốt tác phẩm.
Nội dung chương 1 sẽ tái hiện cảnh xã tắc nguy biến trước sự xâm lăng của quân giặc, người mẹ, chàng trai cho đến người vợ và cả đất nước đang trông đợi vào một minh chủ dẫn dắt quân dân đấu tranh bảo vệ bờ cõi.
Người mẹ mang gạo, lương khô cho con để tìm đến Lê Lợi. Người mẹ ở đây có tính biểu tượng như là mẹ Tổ quốc. Chương 2, nhân dân đóng góp vào chiến thắng, từ gánh gạo nuôi quân, tiễn những người con lên đường, cung cấp vũ khí để nghĩa quân Lam Sơn đánh giặc, phá thành Xương Giang, đồng thời khẳng định nhân dân làm nên chiến thắng.
Nội dung chương 3 khẳng định dân tộc ta khát khao hòa bình. Dù chiến thắng quân giặc rồi nhưng chúng ta sẵn sàng “lấy ngân hà rửa giáp binh”, đó là tư tưởng hết sức nhân văn được thể hiện trong tác phẩm.
Nhạc sĩ cùng các cộng sự đã đầu tư ra sao cho kịch bản chương trình nghệ thuật?
Sau khi được mời tham gia làm chương trình, tôi cùng các cộng sự dành thời gian nghiên cứu chủ đề, ý tưởng văn học, viết kịch bản vài tháng. Đặc biệt, nhà văn Lưu Sơn Minh đã đóng góp nhiều ý tưởng văn học trong tác phẩm này.
Chúng tôi nghiên cứu rất kỹ nhạc Opera, giao hưởng; phong cách hát thính phòng, dân gian… để làm sao có sự kết hợp hài hòa với chất liệu chèo, quan họ. Như vậy, có thể nói đó là sự tâm huyết của người làm nghệ thuật chứ không chỉ là đầu tư nghiên cứu đơn thuần. Có lẽ, đây là một công trình quý giá, có ý nghĩa trong cuộc đời sáng tác của tôi.
Đây là chương trình đặc biệt, chắc hẳn việc huy động lực lượng tham gia biểu diễn rất lớn?
Đúng vậy! Chương trình có sự tham gia của nhiều nghệ sĩ thuộc các nhà hát T.Ư, sinh viên các trường nghệ thuật, sư phạm, học sinh với số lượng dự kiến khoảng 320 người; trong đó có 50 diễn viên múa chuyên nghiệp, 70 người thuộc Nhà hát Chèo Hà Nội và Nhà hát Tuồng Việt Nam; dàn hợp xướng Trường Sư phạm Nghệ thuật T.Ư với số lượng khoảng 50 người, 50 em thiếu nhi...
Ca sĩ Tùng Dương, nghệ sĩ Thu Huyền cũng sẽ góp mặt trong chương trình.
Lễ khai mạc sự kiện sắp diễn ra, việc tập luyện của ê kíp chương trình đến thời điểm này ra sao, thưa nhạc sĩ?
Những ngày qua, dù công việc khá bộn bề song ê kíp của chương trình vẫn tập trung cao luyện tập từ các lời thoại, đoạn hát, múa, các tình huống sân khấu… Ngày 24 tháng Chạp vừa qua, chúng tôi đã tổ chức sơ duyệt tại Hà Nội và mùng 4 tháng Giêng năm Canh Tý 2020 sẽ tổng duyệt tại Khu di tích Địa điểm Chiến thắng Xương Giang (TP Bắc Giang) dưới sự hướng dẫn của tổng đạo diễn, nhạc sĩ Minh Đạo và ê kíp chương trình. Chúng tôi hy vọng đây sẽ là món quà nghệ thuật đặc sắc gửi tới nhân dân Bắc Giang và du khách tại Lễ Khai mạc Tuần Văn hóa-Du lịch năm 2020 diễn ra vào tối ngày mùng 5 tháng Giêng tới.
Xin cảm ơn nhạc sĩ!
Công Doanh (Thực hiện)
Ý kiến bạn đọc (0)