Kiểm sát hiện trường: Bảo đảm quy định, quy trình trong điều tra phá án
Để làm rõ một vụ án hình sự, việc đầu tiên của cơ quan tố tụng là khám nghiệm hiện trường. Kiểm sát viên phải có mặt trong từng khâu, từ khi nhận được tố giác, tin báo tội phạm đến hoạt động điều tra, truy tố, xét xử có diễn ra đúng trình tự, thủ tục luật định hay không. “Mỗi vụ án có một đặc trưng riêng, ngoài cẩn trọng trong giám sát, kiểm sát viên cần có cái nhìn bao quát, nhạy bén để phối hợp, hỗ trợ, kịp thời như đưa ra yêu cầu đối với công tác khám nghiệm của cơ quan điều tra” - kiểm sát viên Đặng Đức Hùng, Viện KSND TP Bắc Giang cho biết.
![]() |
Kiểm sát viên và Công an TP Bắc Giang phối hợp khám nghiệm hiện trường vụ tai nạn giao thông chết người. |
Đơn cử như vụ cướp tài sản xảy ra vào trưa ngày 17/5/2020 tại một cửa hàng quần áo trên đường Thân Nhân Trung, phường Mỹ Độ do Nguyễn Tú Anh (SN 1995), trú tại ngõ 259, đường Giáp Hải, tổ dân phố Giáp Hải, phường Dĩnh Kế (TP Bắc Giang) gây ra. Trong quá trình thu thập hình ảnh từ camera giám sát tại hiện trường, kiểm sát viên Đặng Đức Hùng đã yêu cầu cơ quan khám nghiệm mở rộng hiện trường điều tra. Qua đó phát hiện con dao đối tượng dùng để uy hiếp bị hại (rơi cách cửa hàng một đoạn) và túi xách, áo mưa, khẩu trang, cuộn băng dính, mũ bảo hiểm ở khu vực bờ đê thuộc tổ dân phố Cung Nhượng 1 (phường Thọ Xương). Từ những chứng cứ, dấu vết thu giữ được tại hiện trường và camera an ninh, hành vi phạm tội của Nguyễn Tú Anh đã bị cơ quan điều tra làm rõ.
Có lẽ ít ai biết được sự vất vả của đội ngũ kiểm sát viên hiện trường. Những ngày làm việc thâu trưa, bữa ăn vội vàng, giật mình tỉnh dậy giữa đêm vì có tin báo xảy ra án. Dù vất vả là thế nhưng hằng ngày họ vẫn lặng lẽ, âm thầm làm việc. Ngoài những khó khăn chung của nghề thì so với các đồng nghiệp nam, các nữ kiểm sát viên không tránh khỏi những vất vả, hạn chế đặc thù của phái yếu. Vượt qua khó khăn, nữ kiểm sát viên Nguyễn Thị Quỳnh Mai (SN 1986),Viện KSND Yên Dũng vẫn luôn gắn bó với nghề. Đã 10 năm rồi, bất kể nắng mưa, ngày đêm, chỉ cần đơn vị phân công, chị lập tức lên đường. Đôi khi khối lượng công việc lớn, chị phải tranh thủ cả buổi tối, ngày nghỉ đến cơ quan làm việc. Chứng kiến những hình ảnh đau xót, tang thương tại hiện trường, nghĩ đến là ớn lạnh nhưng với mong muốn giúp các bị hại lấy lại công bằng, bảo đảm sự công minh trong quá trình khám nghiệm, chị lại tự động viên mình phải mạnh mẽ để hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Trung bình mỗi năm, Viện KSND huyện Yên Dũng tham gia giám sát khám nghiệm hiện trường hàng trăm vụ án. Nhằm bảo đảm công tâm, đúng quy trình, thủ tục và không bỏ lọt chứng cứ, dấu vết tội phạm đòi hỏi kiểm sát viên phải hết sức thận trọng, tỉ mỉ. Từ đó làm rõ các hành vi phạm tội. Đơn cử như quá trình khám nghiệm vụ cháy rừng xảy ra từ ngày 7 đến 9/12/2019 trên địa bàn thị trấn Nham Biền. Nhận định đây là vụ cháy gây hậu quả rất nghiêm trọng, có dấu hiệu tội phạm nên ngay sau khi vụ cháy xảy ra, Viện KSND huyện Yên Dũng đã cử đồng chí Phó Viện trưởng và một kiểm sát viên phối hợp cùng Công an huyện khám nghiệm hiện trường.
Với đặc thù của vụ cháy không có tính liên tục nên ngoài việc xem xét các dấu vết tại hiện trường, Viện KSND huyện còn yêu cầu cơ quan điều tra xác định điểm xuất phát cháy, diện tích, ranh giới giữa đám cháy để phân tích, đánh giá tính chất, mức độ hành vi của các đối tượng. Với sự giám sát, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan đã xác định được các đối tượng: Nguyễn Văn Chiến (SN 1982) ở thôn Tân Độ, xã Tân Liễu; Phí Văn Ngọc (SN 1960) ở thôn Tân Độ, xã Tân Liễu và Đỗ Văn Học (SN 1981) ở thôn Hạ, xã Đức Giang (cùng huyện Yên Dũng) phạm tội “vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy”.
Không chỉ có vậy, kiểm sát viên còn tham gia kiểm sát quá trình khám nghiệm tử thi trong các vụ án. Đây là một trong những hoạt động vô cùng khó khăn đòi hỏi kiểm sát viên phải có kinh nghiệm cũng như trình độ về nghiệp vụ, bản lĩnh. Kiểm sát khám nghiệm tử thi sẽ giúp phát hiện, thu giữ dấu vết có được trong tử thi, xác định được đúng tính chất của vụ việc; phương thức, thủ đoạn, thời gian, nguyên nhân, điều kiện xảy ra chết người, từ đó xác định có tội phạm hay không, có đặt ra vấn đề trách nhiệm hình sự hay không. Phó Viện trưởng Viện KSND TP Bắc Giang Nguyễn Văn Đông cho biết: Chúng tôi quán triệt cán bộ, kiểm sát viên luôn nêu cao vai trò của người thực thi công vụ, bảo đảm các hoạt động tư pháp được đúng pháp luật, nhất là hoạt động khám nghiệm hiện trường.
Ý kiến bạn đọc (0)