Cung ứng điện không ổn định

Bắc Giang có 62 xã (tương ứng với 62 HTX dịch vụ điện năng được thành lập để quản lý, vận hành cung ứng điện) tham gia Dự án năng lượng nông thôn II (REII) do Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và UBND tỉnh thực hiện. Trong đó có 35 xã tham gia dự án REII gốc và 27 xã tham gia dự án REII mở rộng (gọi chung là dự án REII). 

HTX Dịch vụ điện xã Tăng Tiến (Việt Yên) lắp đặt đường dây hạ áp mới tại thôn 7.

Dự án đã được phê duyệt quyết toán với giá trị hơn 336,2 tỷ đồng (trong đó vốn vay Ngân hàng Thế giới hơn 307,7 tỷ đồng, còn lại từ nguồn ngân sách tỉnh). Dự án REII gốc bắt đầu phải trả nợ cho Bộ Tài chính từ ngày 15/10/2013, kết thúc dự án vào năm 2027; Dự án REII mở rộng bắt đầu trả nợ cho Bộ Tài chính từ ngày 15/10/2016, kết thúc dự án vào năm 2030.

Theo Luật Điện lực, đơn vị điện lực có trách nhiệm đầu tư trạm điện, công tơ và đường dây đến công tơ cho bên mua, trừ trường hợp có thoả thuận khác với đơn vị truyền tải, đơn vị phân phối hoặc bên mua điện. Từ khi dự án REII đi vào hoạt động (từ 2007- 2012), Công ty Điện lực Bắc Giang đã đầu tư xây dựng 188 km đường dây trung áp 22kV và 35kV, 211 trạm biến áp (TBA) phụ tải (tổng dung lượng 28.248 kVA), giao cho các HTX hoạt động dịch vụ điện năng khai thác. Tổng mức đầu tư hơn 103, 4 tỷ đồng.

Do quá trình vận hành, các HTX hoạt động dịch vụ điện năng kinh doanh không hiệu quả, không đáp ứng điều kiện bán lẻ điện nên giai đoạn 2012-2016, UBND tỉnh đã thu hồi lưới điện của 46/62 xã (HTX) bàn giao cho Công ty Điện lực Bắc Giang quản lý. 

Hiện, toàn tỉnh còn 18 HTX hoạt động dịch vụ điện năng, trong đó còn 16 đơn vị theo Dự án REII. So với các HTX khác, đây là những đơn vị có khả năng vận hành lưới điện và quản trị kinh doanh khá hiệu quả nên được UBND tỉnh cho phép tiếp tục hoạt động. 

Tuy nhiên, thời gian gần đây, nhiều HTX để xảy ra tình trạng cung ứng điện không ổn định, chất lượng điện thấp. Nổi bật như HTX Dịch vụ điện xã Tăng Tiến, HTX Dịch vụ nông nghiệp Việt Tiến (Việt Yên), HTX Nông nghiệp Hương Sơn (Lạng Giang)… Khảo sát cho thấy, tại nhiều thôn ở xã Tăng Tiến vào giờ cao điểm, nguồn điện lại bị yếu hoặc mất. Nhiều hộ dân thường xuyên phải dùng “ổn áp” để “kích” điện mới sử dụng được các thiết bị.

Theo Sở Công Thương, nhiều HTX khác cũng trong tình trạng tương tự. Nguyên nhân là do bộ máy của các HTX cồng kềnh, trình độ quản lý yếu kém. Hầu hết các HTX gặp khó vì thiếu vốn đầu tư cải tạo, nâng cấp hệ thống lưới điện, trong khi đó vẫn phải trả nợ nguồn vốn vay.

Chủ động cải tạo lưới điện, hỗ trợ việc làm cho xã viên

Được biết, trong 16 HTX liên quan đến dự án REII đang hoạt động, UBND tỉnh đã có quyết định 4 HTX phải bàn giao cho ngành điện, gồm: HTX Dịch vụ nông nghiệp Đồng Kỳ, HTX Thái Bình xã Đồng Tâm (Yên Thế), HTX Dịch vụ điện năng xã Ngọc Lý (Tân Yên), HTX Nông nghiệp Hương Sơn. Điều đáng lưu tâm là các đơn vị này không thực hiện bàn giao và đề nghị kiện toàn, củng cố để tiếp tục được hoạt động. 

Cán bộ, xã viên HTX Nông nghiệp Hương Sơn chốt số công tơ định kỳ tại thôn Cẩy.

Sau khi kiện toàn lại, UBND tỉnh đã đồng ý cho 4 HTX tiếp tục được hoạt động điện lực song đến nay, HTX Nông nghiệp Hương Sơn lại đồng ý và UBND xã Hương Sơn đã có tờ trình gửi UBND huyện Lạng Giang, Công ty Điện lực Bắc Giang và cơ quan liên quan về việc bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý, bán điện đến hộ dân. Vậy nhưng, việc bàn giao dự báo gặp nhiều khó khăn vì theo ông Dương Văn Tỵ, Giám đốc HTX, hiện đơn vị và Công ty Điện lực Bắc Giang vẫn chưa thống nhất được phương án định giá tài sản. 

“HTX còn nợ các thành viên và vốn đầu tư ban đầu hơn 7 tỷ đồng. Khi bàn giao lưới điện, không biết ai sẽ trả nợ số tiền này cho HTX”, ông Tỵ nói.

Thực tế, sau thời gian hoạt động, từ năm 2007 đến nay, hầu hết HTX ít nhiều đã đầu tư cải tạo, nâng cấp lưới điện như lắp đặt thêm TBA, cột điện, thay dây dẫn trần bằng dây bọc nhựa để bảo đảm an toàn và chống thất thoát điện. Đa phần HTX đều không có xác thực của chính quyền địa phương về các khoản đầu tư này nên khi muốn bàn giao công nợ cho ngành điện thì không có đủ hồ sơ xây dựng theo quy định để chứng minh. Vì vậy Công ty Điện lực Bắc Giang không nhận các khoản nợ đầu tư này.

Ông Đỗ Bình Dương, Phó Giám đốc Công ty Điện lực Bắc Giang khẳng định, sau khi Công ty tiếp nhận lưới điện của các HTX, người dân sẽ được mua điện trực tiếp của ngành điện. Lưới điện được ngành điện tập trung đầu tư cải tạo, nâng cấp thường xuyên sẽ nâng cao hơn chất lượng điện. Chất lượng dịch vụ khách hàng theo đó cũng nâng lên. 

Dù vậy, khi triển khai tiếp nhận, việc xác định giá trị còn lại để hoàn trả vốn gặp khó khăn, do lưới điện hạ áp nông thôn được các HTX đầu tư chắp vá, không tiêu chuẩn, qua nhiều thời kỳ và không có đủ hồ sơ xây dựng theo quy định. Bên cạnh đó, các HTX cũng không muốn bàn giao lưới điện vì vẫn còn nguồn thu cho ban quản trị và nhân viên. Nếu giải thể, lao động trong các HTX khó sắp xếp việc làm.

Qua tìm hiểu, việc các HTX hoạt động dịch vụ điện năng gặp khó khăn, kinh doanh thiếu hiệu quả cũng có một phần nguyên nhân do đơn vị chuyên trách của Sở Công Thương thiếu sát sao trong kiểm tra, gỡ khó cho các HTX trong quá trình vận hành, chuyển giao. Đơn cử, từ năm 2020 đến nay, Sở Công Thương không kiểm tra, không có báo cáo về tình hình hoạt động của các HTX này. Nguyên nhân đưa ra là do ảnh hưởng của dịch Covid-19, đơn vị không đi kiểm tra được(?).

Để các HTX dịch vụ điện năng tiếp tục kinh doanh hiệu quả, ông Nguyễn Đức Hoàn, Phó Giám đốc Sở Công Thương cho rằng, các HTX phải tiếp tục kiện toàn bộ máy, nâng cao năng lực quản lý, nghiệp vụ kế toán, đầu tư, hoạt động đúng theo luật định. Hằng năm xây dựng phương án đầu tư, cải tạo để bảo đảm chất lượng điện phục vụ sản xuất, sinh hoạt. Bố trí kinh phí để xây dựng các TBA, đường dây hạ áp, giảm bán kính cấp điện. 

Công ty Điện lực Bắc Giang quan tâm đánh giá chất lượng điện áp tại các khu vực của HTX để nâng công suất các trạm, bổ sung đường dây trung thế, TBA; hướng dẫn HTX trong việc giảm tổn thất, nâng cao chất lượng điện; bố trí kinh phí đầu tư xây dựng các TBA, đường dây trung thế, nâng công suất máy biến áp cho phù hợp. Các địa phương có dự án REII tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, giám sát hoạt động của các HTX; bố trí kinh phí để xây dựng các TBA cho HTX. Đồng thời hướng dẫn, hỗ trợ xã viên trong chuyển dịch việc làm sau chuyển đổi mô hình hoạt động.

Bài, ảnh: Thế Đại

Người dân đề nghị giải thể HTX Dịch vụ điện Liên Sơn, Tân Yên

(BGĐT) - Một số người dân xã Liên Sơn, huyện Tân Yên (Bắc Giang) cho rằng điện lưới do Hợp tác xã (HTX) Dịch vụ điện cung cấp không đáp ứng nhu cầu, tinh thần phục vụ của cán bộ, nhân viên chưa tốt, thiếu minh bạch. Vì lẽ đó, đông đảo nhân dân mong muốn giải thể HTX để chuyển sang dùng điện trực tiếp của ngành điện. Qua xác minh cho thấy, mong muốn của người dân là chính đáng.

Bắc Giang: Bảo đảm cung ứng điện trong mùa hè

(BGĐT) - Theo dự báo năm 2023, thời tiết có những biến đổi bất thường, nắng nóng cục bộ sẽ xảy ra và có thể kéo dài, ảnh hưởng đến hoạt động cung ứng điện. Xác định trách nhiệm trong việc bảo đảm cung ứng điện, Công ty Điện lực Bắc Giang (PC Bắc Giang) đã thành lập đoàn công tác làm việc với một số doanh nghiệp (DN) có tiêu thụ điện lớn tại các khu công nghiệp (KCN) trên địa bàn.

Chung tay cùng khách hàng sử dụng điện tiết kiệm

(BGĐT) - Sáng 6/4, tại TP Hải Phòng, Tổng Công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) tổ chức Hội nghị trực tuyến với chủ đề “EVNNPC chung tay cùng khách hàng sử dụng điện tiết kiệm” đến 26 điểm cầu các tỉnh/TP miền Bắc.

Tuyên truyền, vận động học sinh ký cam kết không thả diều gây sự cố lưới điện

(BGĐT) - Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP Bắc Giang và đề nghị của Điện lực TP Bắc Giang (Bắc Giang), ngày 5/4, Trường THCS Hoàng Hoa Thám (TP Bắc Giang) tổ chức cho học sinh xem video tuyên truyền về tác hại của việc thả diều gây sự cố lưới điện.