Bắc giang
Những tác động xấu của thuốc lá đối với sức khỏe và môi trường
4.500 tỷ đầu lọc thuốc lá thải ra môi trường mỗi năm
Các nhà khoa học cho biết, khói thuốc “sản xuất” ra nhiều hạt muội - yếu tố gây ô nhiễm không khí nguy hiểm nhất đối với sức khoẻ con người, hơn cả khói diesel. Hút thuốc là nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí trong nhà, nơi làm việc, trường học, khu vực công cộng do khói thuốc thải ra ngoài không khí hàng nghìn chất hóa học độc hại.
 |
|
Học sinh Trường THPT Giáp Hải (TP Bắc Giang) trồng cây xanh trong trường học, xây dựng môi trường học đường không khói thuốc lá. Ảnh: Mai Toan |
Ngoài tác hại đối với sức khỏe thì thuốc lá cũng góp phần không nhỏ vào việc hủy hoại môi trường. Các đầu mẩu thuốc lá và vỏ bao thuốc sau khi sử dụng làm phát sinh một khối lượng rác thải lớn; ước tính mỗi năm có tới 4.500 tỷ đầu lọc thuốc lá thải ra ngoài môi trường.
Không chỉ là rác thải bẩn, đầu lọc thuốc lá còn gây hại cho các sinh vật dưới nước nếu bị bỏ lại trên bãi biển, sông, hồ hoặc trôi xuống cống thoát nước vì phải mất từ 5 đến 7 năm mới phân hủy hết. Thêm vào đó, phần thuốc lá còn thừa cũng mang theo một lượng chất độc hại vào môi trường nước, đất.
Làm đất xói mòn và bạc màu
Việt Nam được xếp vào nhóm những nước có số người hút thuốc lá cao nhất thế giới. Có thể thấy, tác động của thuốc lá ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường rõ rệt. Trong đó, phụ nữ và trẻ em là những nhóm bị ảnh hưởng xấu do khói thuốc lá. Việc phá rừng lấy đất trồng cây thuốc lá, lấy củi sấy thuốc lá gây hại cho môi trường. Ngoài ra, tàn thuốc lá có thể là một trong những nguyên nhân gây cháy rừng và hỏa hoạn lớn vì thường cháy lâu, âm ỉ.
Mỗi năm, ước tính có 1,4% diện tích rừng bị tàn phá để lấy gỗ sấy thuốc lá, thêm vào đó, gỗ còn được sử dụng để xây lò sấy, làm giấy cuốn thuốc lá và bao bì đựng thuốc lá. Quá trình sản xuất thuốc lá tạo ra lượng chất thải rất lớn, trong đó ngoài những chất hữu cơ thông thường như bụi than, giấy vụn còn có dung môi, dầu nhựa và nhiều chất độc khác có trong bụi thuốc lá và môi trường không khí tại nơi sản xuất và khu vực lân cận.
Thuốc lá là cây sử dụng nhiều chất dinh dưỡng trong đất. Không có loại cây nào hấp thu nhiều chất dinh dưỡng trong đất (kali, phốt pho và ni tơ) nhiều như cây thuốc lá, dẫn đến hiện tượng xói mòn đất ngày càng nhanh do đất bị bạc màu. Diện tích đất ở những nơi trồng thuốc lá thường có tình trạng bạc màu, cằn cỗi, đặc biệt ở vùng đồi dốc.
Trồng cây thuốc lá phải sử dụng nhiều loại thuốc trừ sâu, diệt cỏ, các chất độc hại có trong thuốc thẩm thấu, tích tụ gây ô nhiễm nguồn nước, đất. Các chuyên gia về môi trường cho hay với mỗi vụ trồng thuốc lá dài trung bình ba tháng, người nông dân phải sử dụng 16 loại thuốc trừ sâu và nhiều loại phân bón hóa học. Nông dân trồng thuốc lá dễ bị mắc các bệnh liên quan đến việc sử dụng những hóa chất độc hại này.
Xây dựng môi trường sống không khói thuốc lá
Ở Việt Nam, từ lâu hút thuốc lá đã trở thành thói quen có hại của nhiều người. Ở nhiều nơi như quán nước, quán ăn, công trường, trụ sở cơ quan, đơn vị… nhiều người thường mang điếu thuốc trên môi. Theo Bộ Y tế, hằng năm, có trung bình khoảng 40 nghìn người Việt Nam chết vì các bệnh do thuốc lá.
Một khảo sát của Bộ Y tế được tiến hành với hơn 2 nghìn người có hút và không hút thuốc lá tại 5 tỉnh, thành phố (Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Đồng Tháp và Thái Bình) cho thấy: 75% số người hút thuốc nói họ có nhiều khả năng bỏ thuốc hơn sau khi xem thông điệp truyền thông bằng hình ảnh; gần 80% số người được hỏi cho biết họ mong muốn môi trường làm việc và môi trường sống hoàn toàn không có khói thuốc lá.
Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo: Không có mức độ an toàn trong việc tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động, nên để bảo vệ sức khỏe cộng đồng khỏi tác hại của việc tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động thì không khí trong nhà phải hoàn toàn không có khói thuốc.
Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá do Quốc hội ban hành ngày 18/6/2012 nêu rõ: Mọi công dân được sống, làm việc trong môi trường không có khói thuốc lá, cũng như yêu cầu người hút thuốc lá không hút thuốc tại địa điểm có quy định cấm hút thuốc lá như: Cơ sở y tế, trường học, nơi làm việc, địa điểm vui chơi, giải trí, khu vực có nguy cơ cháy nổ cao...
Thuốc lá là nguyên nhân gây nên nhiều bệnh tật và tử vong nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu mọi người thực hiện nghiêm những quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Thiết lập môi trường không có khói thuốc lá là biện pháp đơn giản, hiệu quả để dự phòng phơi nhiễm và tác hại liên quan đến thuốc lá.
Do vậy, mỗi cấp, ngành, cơ quan, đơn vị và từng người dân đều có trách nhiệm chung tay xây dựng môi trường không khói thuốc lá vì đây là biện pháp hiệu quả để bảo vệ mọi người.
Thanh Bình (t/h)
Ý kiến bạn đọc (0)